Şiddet eğilimi arkeolojik bulgular, iklim ve diğer unsurlara göre zamanla artık azalmaktadır. Peki, bu neyi gösteriyor?
İnsanlar gittikçe şiddete daha fazla mı başvuruyor tarihsel olarak kanıtlanmaya çalışılmaktadır. Özellikle atom bombasının kullanılması kadar yakıcı bir olayın yaşandığı bir dönem bulmak oldukça zordur. Ancak son yıllarda dünyada gerçekleşen saldırılar, önemli bir şekilde bu olayları katlamaktadır.
Bu Yazıda Neler Var?
- Arkeolojik Bulgular Geçmiş ve Günümüz Çatışmaları ile İlgili Hangi Bilgileri Gösteriyor?
- Şiddet Eğilimi Nedir? Şiddet Eğilimi Ölçeği Ne Anlatıyor?
- Bir İnsan Neden Şiddete Meyilli Olur? Kimler Şiddete Başvurur?
- 1 – Şiddeti Eğilimli Erkek Nasıl Anlaşılır ?
- 2 – Şiddete Eğilimli Kadın Belirtileri Nelerdir?
- 3 – Şiddet Eğilimi Olan Çocuğa Ne Yapılmalı?
- Şiddet Eğilimi Tedavisi Nasıl Yapılır?
- Sık Sorulan Sorular
- 1 – Neler Şiddete Girer?
- 2 – Neler Psikolojik Şiddete Girer?
Arkeolojik Bulgular Geçmiş ve Günümüz Çatışmaları ile İlgili Hangi Bilgileri Gösteriyor?
Antik ataların sergilediği en şiddetli eylemler, dünyada meydana gelen saldırılar karşısında sönük kalmaktadır. Özellikle devam eden savaşlar, insan hakları üzerindeki ihlaller, yaşanılan dönemin tarihteki en berbat dönemlerden biri olduğunu göstermektedir.
Şiddet eğilimi noktasında insanların daha fazla şiddete başvurduğunu kanıtlanması için, zaman cetvelinin kontrol edilmesi gerekmektedir. Ancak tarihteki şiddeti araştıran arkeologlar, bu sorulara net bir cevabın olmadığını söylemektedir.
Arkeologlara göre tarihsel şiddet, birçok yönden değerlendirilmektedir. Bu noktada;
- Arkeolog Linda Fibiger; zamanda ne kadar geriye gidilirse, şiddet ve cinayetleri değerlendirmenin zorlaştığından bahsetmektedir. Ayrıca kalıntıların tek başına bütün hikâyeyi anlatmadığından bahsetmektedir. Özellikle insanların tanrılara hediye olarak kurban edilmesi ve törensel eylemlerin gerçekleşmesi, şiddetle iç içe olma durumunu ortaya koymaktadır.
- İnsan bilimci Dean Falk; çok daha akıllı, medeni ve mantıklı bir dönemde olunduğundan söz etmektedir. Ancak her şeyin güllük gülistanlık olmadığını da açıklamalarına eklemektedir. Özellikle toplumun büyük bir kısmının çatışmada ölmesi, bu toplumda şiddetin olduğunun kanıtı olmadığını aktarmaktadır. Bu durumdan ziyade ölümlerin saldırılar sonucu gerçekleştiğini ileri sürmektedir.
- Kazı bilimci Giaacomo Benati; tarihteki şiddet eylemlerinin analiz edilirken sıklıkla önyargılara kurban gidildiğinden bahsetmektedir. Özellikle tarihi savaş kayıtları veya antik dünyanın kutuplaşmış alıntılarının dikkate alındığından söz etmektedir. Benati’ni en şaşırtıcı bulgusu ise, erken ve orta bronz çağda şiddetin sabit şekilde düşmesidir.
Yapılan bu tarz araştırmalarda insanların yaşam standartları yükseldiğinde şiddette daha az meyilli oldukları görülmektedir. Ancak evrenin geldiği kanlı sicil göz önüne alındığında, gelecekte şiddetli bir toplumda yaşayıp yaşanmayacağı tartışma konusudur. Özellikle daha ölümcül silahlara ve daha organize savaş erişimine yatkın olunması; antik atalar kadar toplumun şiddet sergileme kabiliyetinin yüksek olduğunun bir göstergesidir.
Şiddet Eğilimi Nedir? Şiddet Eğilimi Ölçeği Ne Anlatıyor?
Genel olarak şiddet eğilimi; sahip olunan gücün bir diğer insana, canlıya veya topluma sarf edilmesini kapsar. Bu şiddet fiziksel ya da psikolojik olarak gelişebilmektedir.
İnsanlardaki şiddet eğilimi ölçülebilmektedir. Toplamda 20 maddeden oluşan dörtlü likert tipi bir ölçek olan şiddet ölçeğinin, 5 alt boyutu ve toplam 53 maddesi vardır.
Cevaplar 0 ile 4 arasında değişen puanlar verilerek hesaplanır. Puan ağırlığına göre kişinin şiddete meyil oranı ölçülür.
Bir İnsan Neden Şiddete Meyilli Olur? Kimler Şiddete Başvurur?
Genellikle şiddet kavramı aile ortamında ortaya çıkmaktadır. Evli veya çocuksuz çiftler arasında görülen şiddet olgusu; ister baskı, öfke, dürtüsellik ve stres gibi durumlar neticesinde meydana gelir.
Şiddeti çok fazla seven veya şiddette meyilli insanlara ne denir? Etrafındaki bireylere, canlılara ve topluma fiziksel veya psikolojik şiddet uygulayan kişilere, sadist kişilik bozukluğu denmektedir. Peki şiddete meyilli insan nasıl bir belirti gösterir? İşte detaylar;
1 – Şiddeti Eğilimli Erkek Nasıl Anlaşılır ?
Eşim şiddete meyilli diyorsanız, mutlaka davranışlarını gözlemlemelisiniz. Bu noktada karşınızdaki erkeğin gösterdiği bazı belirtiler ile şiddeti meyilli olduğunu anlayabilirsiniz. İşte, o belirtiler;
- Ani kişilik değişmeleri
- Suçlamalar
- Aşırı sahiplenme
- Herhangi bir nedenden dolayı tehdit
- Devam eden istekler
- Şiddet içerikli oyunlar oynamak
- İntihar etme düşüncesi
2 – Şiddete Eğilimli Kadın Belirtileri Nelerdir?
Şiddet eğilimi çoğu zaman sahip olunan gücün bir insana, bir gruba veya bir topluluğa karşı uygulanmasını ifade eder. Kadın ve erkeklerde farklı olarak gözlemlenen bu belirtilerin altından çeşitli nedenler yapmaktadır. Bu nedenler şu şekildedir;
| Biyolojik Etkenler | Psikososyal Etkenler | Psikiyatrik Etkenler | Diğer Faktörler |
| Nörotransmitterler | Gelişimsel faktörler | Yoksulluk | Uyuşturucu madde kullanımı |
| Limbik sistem | Çevresel faktörler | Ekonomik eşitsizlik | DEHB |
| Endokrin Bozuklukları | Sosyal faktörler | Evlilik hayatı | Patolojik durumlar |
3 – Şiddet Eğilimi Olan Çocuğa Ne Yapılmalı?
Genellikle çocuklarda şiddete eğilim psikolojik kökenli olmaktadır. Özellikle yoğun travmalara maruz kalmış, ihmallere uğramış veya istismar gibi trajik olaylar yaşamış bir çocuk; daha çok saldırganlık gösterir. Peki şiddet eğilimi gösteren çocuğa ne yapılmalı? Detaylar;
- Çocuğa başarabileceği iş ve görevler verilmelidir.
- Saldırgan davranışlarına tolerans gösterilmemelidir.
- Gösterdiği saldırgan davranışlar ödüllendirmemeli veya iyi bir davranış olarak gösterilmemelidir.
- Ceza ile ya da agresif davranışla değil çocuğa güvenerek bu sürecin atlatılması sağlanmalıdır.
- Çocuk gergin ve sinirliyken sakinleşmesinin beklenmesi gerekir.
- Çocuk başka çocuklarla kıyaslanmamalı ve sosyal olgunluğuna uygun sorumluluklar verilmelidir.
Şiddet Eğilimi Tedavisi Nasıl Yapılır?
Şiddet eğilimi testi sonucuna göre tedavi alınması gerektiği bir uzman tarafından belirlenebilir. Yaşamın daha mutlu ve sağlıklı geçebilmesi için, klinik psikolog yardımı ya da çeşitli psikoloji yöntemleri ile şiddete meyilli olan kişiler tedavi edilmektedir.
Şiddete meyilli kadın, çocuk veya şiddete eğilimli erkek tedavi yöntemleri arasında başarı alınan birçok teknik bulunmaktadır. Özellikle sevgi ve bilişsel davranışçı terapi, bu alandaki en başarılı tedavi yöntemleri arasındadır. Ayrıca uzman psikologlar ilaç tedavisi de uygulayabilmektedir.
Sık Sorulan Sorular
Şiddet eğilimi genel olarak birçok insanın karşılaştığı rahatsızlıklardan bir tanesidir. Bu konu ile ilgili en sık sorulan sorular şu şekildedir;
1 – Neler Şiddete Girer?
Şiddet türleri oldukça çeşitlidir. Özellikle bazı türler ülke bazında çok görülmektedir. İşte, o şiddet türleri;
- Kadına şiddet
- Aile içi şiddet
- Psikolojik şiddet
- Fiziksel şiddet
- Cinsel şiddet
- Sözlü şiddet
- Ekonomik şiddet
2 – Neler Psikolojik Şiddete Girer?
Duygusal güç veya ihtiyaçlar neticesinde; partneri kontrol etmek, küçük düşürmek, denetlemek, cezalandırmak ve aşağılamak amacıyla kullanılan şiddete, psikolojik şiddet denir. Fiziksel şiddet tam olarak tanımı olan bir kavramdır. Ancak psikolojik şiddete maruz kalan kişiler için, bu şiddeti tanımlamak oldukça zordur.
