Yapay zeka teknolojisi son zamanlarda adından çokça söz ettiren teknolojiler arasında yer almaktadır. Gittikçe yaygınlaşan teknoloji ve güçlenen donanımsal alt yapı ile birlikte bir çok verinin toplanması ve analiz edilmesi yapay zeka teknolojisinin gelişmesine yardımcı olmuştur. Çünkü yapay zeka teknolojisi elde ettiği verileri derleyip toparlayarak analiz eden ve daha sonra bu analizlere göre çıkarım yapan teknolojidir. Böylece yapay zeka nedir sorusunun cevabını verirken insanların yapması uzun sürecek olan terebaytlarca veriyi toplama ve elde edilen bu verilerin analiz edilmesi işini bilgisayarlar kısa ve kolay şekilde halledeceklerdir.
Her ne kadar yapay zeka teknolojisi denilince akla bilgisayarlar tarafından yapılan tek bir işlem gelse de yapay zeka teknolojileri alt maddelere ayrılmaktadır. Her bir bölümün ise kendine göre iş ve işlemleri mevcuttur. Yapay zeka örnekleri yazılımsal olarak her bölüm kendi alanında uzmanlaşmıştır. Bunlar bulanık mantık, yapay sinir ağları, doğal dil işleme, makine öğrenmesi gibi alanlardır. Bununla birlikte gelecekte yapay süper zeka gibi alanlar insanların kullanımına sunulması planlanmaktadır.
Bu Yazıda Neler Var?
Yapay Zeka Nasıl Çalışır
Yapay zeka kısaca bahsedildiği gibi belirli işlemleri hızlı, kararlı ve etkili bir şekilde yapabildiği için günümüzde rağbet gören teknolojiler arasındadır. Kısaca bahsetmek gerekirse yapay zeka teknolojileri elde ettikleri verilerden öğrenerek ve bunları sınıflandırarak çalışırlar. Bu sınıflandırma sonucunu kendisine öğretilen biçimde çıkarımlar yaparak kullanıcılara sonuçlar raporlar. Kimi zaman bu sonuçlar sadece bilgisayarlar üzerinde rakamlardan oluşurken kim zaman sesli ya da görüntülü sonuçlar olabilir kimi zamansa robotların hareket ettiği ve fiziksel sonuçlar aldığımız sonuçlar olabilir.
Yapay Zeka Uygulamaları
Yapay zeka uygulamaları yazılım geliştiricilerinin ve teknoloji kullanıcılarının iş yapmalarına imkan vermektedir. Özellikle yazılım alanında bilgisayara bilgisi olan birisi web ortamında sunulan açık kaynak kodlu yapay zeka kodları ile kendi yapay zekasını oluşturabilir ve kullanabilir. Bununla birlikte Microsoft, Apple gibi firmalar basit ara yüzler ve kodlarla kullanıcılarına belirli bir seviyeye kadar ücretsiz tasarım imkanı tanımaktadır. Yapay zeka üzerine çalışma yapma konusunda birkaç yazılımdan yardım almak gerekir. Bunlardan bazıları python, weka, java gibi gelişmiş yazılımlardır. Bu bilgilerin ardından yapay zeka türlerinin neler olduğuna değinelim.
1.Yapay Sinir Ağları
Yapay zeka teknolojisinin geliştirdiği en önemli alanlardan bir tanesi. Bir işlemi yaparken giriş biriminden sonra farklı katmalara ayrılarak aynı anda birçok çıkarım yapan ve bunların sonucunu bildiren yazılımlar olarak ifade edebiliriz. Özellikle karmaşık ve içinden çıkılmaz verilerin sınıflandırılmasında, yorumlanmasında ve raporlandırılamasında yapay sinir ağları çokça kullanılmaktadır. İnternette yapay sinir ağlarının çalışma mantığını ve çalışma stilini görebileceğiniz birçok uygulama, animasyon mevcuttur.
2. Bulanık Mantık
Bilgisayarlar normalde 1 ve 0 lardan meydana gelir ve bu mantıkla çalışır. Bulanık mantık bu durumun dışında bilgisayarların 1 ve 0 arasında da çıkarım yapmasını sağlayan uygulamalar sunmaktadır. Yani siyah ve beyazın dışında gri bir ortamda kullanıcılara sunulmaktadır.
3. Doğal Dil İşleme
Yapay zeka teknolojilerinin geldiği son noktalardan olan doğal dil işleme insanların konuşma dillerinin bilgisayarlar tarafından anlamlandırılması şeklinde yorumlanabilir. Özellikle büyük metinsel verilerin gruplandırılarak yorumlanması ve daha sonra sisteme yüklenecek metinlerin duygu durumu başta olmak üzere birçok alanda çıkarımda bulunması doğal dil işleme sayesinde olmaktadır.
4. Makine Öğrenmesi
Makine öğrenmesi yapay zekanın birçok alanda hayatımıza girdiğinin göstergesidir. Günlük yaşantıdan tutunda özel alanlara kadar herhangi bir konuda elde ettiği verileri işleyerek kullanıcılara sunmaktadır. Böylece bu verilerin makinelerin anlamlandıracağı şekilde sınıflandırılması ve ifade edilmesi sağlanmaktadır. Bu aşamadan sonra Derin öğrenme kavramı devreye girmektedir ki yapay zekanın daha da özel bir alana sahip olacağının göstergesidir.
5. Derin Öğrenme
Makine öğrenmesinden ileri seviyede olan derin öğrenme yapay sinir ağlarını temele alarak çalışmaktadır. Sezgisel olarak öğrenme yapabilir. Böylece daha hassas bilgileri yorumlayarak daha isabetli sonuçlar elde edilebilir. Bu teknoloji nesnelerin interneti gibi özel alanlarda çokça kullanılmaktadır. Aynı zamanda giyilebilir teknolojilerin gelişmesinde de derin öğrenmenin katkısı büyüktür.
Son Yapay Zeka Teknolojileri Nelerdir
Yapay zekanın bu kadar ilerlemesinin hayatımızda yansımalarının olmaması düşünülemezdi. Günümüzde sık sık karşımıza çıkan uygulamalardan birkaç tanesinden bahsedelim;
- Google Haritalar ve Ride-Hailing Uygulamaları: bu sayede özellikle elektronik cihazımızın konum bilgisi açıksa yer yüzünde rahat bir şekilde gezebiliriz.
- Yüz Algılama ve Tanıma: Son zamanlarda zeki telefonlarda ekran kilidini açmada sık sık kullansak ta başka alanlarda da yaygınlaşmaktadır.
- Arama ve Tavsiye Algoritmaları: Google gibi arama motorlarında gün geçtikçe rahat işlem yapmamızı bu algoritmalara borçluyuz.
- Chatbotlar: Artık çoğu web sitesinin sağ altında çıkan yardımcı asistanlar kullanıcılarla sürekli olarak irtibat halindeler.
- Dijital Asistanlar: Bir çok telefonun ve güncel işletim sisteminin kullanıcıların hayatlarını kolaylaştırmayı iddia ettikleri dijital asistanlar artık hayatımızın içindeler.
- E-Ödemeler: Özellikle otomatik ödeme talimatları sayesinde çoğu insan faturalarını takip bile etmiyor.
- Nesnelerin İnterneti: Birbirleriyle haberleşen cihazlar şeklinde ifade edebiliriz. Zeki evlerin temelini oluşturmaktadır.
Son olarak hem dünya da hem de Türkiye’de yapay zeka çalışmaları üzerinde duralım. Türkiye’de yapay zeka ne durumda diye düşündüğünüzde yazılımcı geliştirme çalışmaları kapsamında birçok atılım yapılmıştır. Yerli silikon vadisinin kurulması için hem maddi ödenek hem de yazılımcı geliştirme çalışmaları son sürat devam etmektedir. Bunların etkileri ilerleyen zamanlarda görülecektir.
Yurt dışında ise yapay zeka çalışmaları belirli firmaların elinde sürekli gelişmektedir. Özellikle teknolojik gelişmeleri elinde bulunduran firmalar sürekli olarak eleman yetiştirerek geleceğe yön verecek takımlar oluşturmakta ve geliştirdikleri ürünleri ciddi fiyatlara satarak kendilerine sermaye yapmaktadırlar.
