Solcu parti mensupları, mevcut olan sosyal hiyerarşiyi kaldırmayı istemektedirler. Ayrıca toplum üzerinde zenginliğin eşit bir şekilde dağıtılması ile ilgili politik çalışmaları da yürütmektedirler.
Dünya genelinde her ülkede solcu politikalar yürüten partilerin varlığı oldukça fazladır. Bu noktada bazıları iktidardayken bazıları ise muhalefet olarak siyasi faaliyetlerini yürütmektedir. Peki, solculuk ve solcu parti ne anlama gelir? İşte detaylar!
Bu Yazıda Neler Var?
- Solcu Parti Ne Demek?
- Solculuk Kavramı Nasıl Ortaya Çıktı?
- Solcu Partiler Neyi Savunur?
- Solcu Parti Politikaları
- Türkiye Solcu Partiler Listesi | En Aktif Solcu Parti Hangisi?
- Sol Parti İttifak Kanadında Hangi Partiler Var?
- Sık Sorulan Sorular
- 1 – Chp Sol Parti mi?
- 2 – Sol Parti Oy Oranı Nasıldır?
- 3 – Sağ ve Sol Partiler Hangileri?
- 4 – Solcu ve Sağcı Ne Demek? Sağcı ve Solcu Partiler Arasındaki Fark Nedir?
- 5 – Solcu Ne Demek Hangi Parti?
- 6 – Sol Parti Genel Başkanı Kimdir?
- 7 – Sol Parti Milletvekili Adayları 2023 Belli Oldu mu? Kaç Milletvekili Çıkardı?
- 8 – Aşırı Solcu Kime Denmektedir?
- 9 – Ak Parti Solcu mu?
Solcu Parti Ne Demek?
Sol parti ideolojileri ülkeler ve kültürler arasında farklılık göstermektedir. Temeli Avrupa’ya dayanan bu düşünce sisteminde eşitliğe vurgu yapılır. Ayrıca kişisel özgürlük konularına da önem verilir. Böylelikle sol partiler; demokrasinin ülkelerde temel yönetim biçimi olması gerektiğini de savunmaktadırlar.
Bu anlayışa sahip solcu parti; sermaye ve emek çelişkisi içerisinde, emekten yana olmaktadırlar. Ayrıca insancıl olan merkezi bir düşünce sistemine sahiptirler. Yani din, dil, ırk, cinsiyet ve milliyet gibi kavramlardan ziyade insanı esas alırlar. Bununla birlikte partilerin savunduğu anlayış tüm insanlık için geçerlidir.
Solculuk Kavramı Nasıl Ortaya Çıktı?
Tarihte ilk defa solculuk kavramı; Fransız devriminin ardından oluşturulan meclisin oturma düzeninden esinlenerek ortaya çıkmıştır. Yani özgürlüğün destekçisi olan halk kesimi, başkan koltuğunun sol tarafında yer almaktaydı. Ayrıca değişime karşı çıkan burjuvalar ise sağ kısımda oturmaktaydı. Hâlâ Fransa’da bu gelenek sürmektedir.
Solcu Partiler Neyi Savunur?
Sol partigrupları, toplumdaki her bireyin özgürlüğünü ve eşitliğini savunan partiler olmaktadır. Kıtalar arasında değişik sol görüşler mevcut olsa da; özellikle demokratik sol görüşler birbirlerine oldukça benzemektedir. Bu noktada demokratik toplumlarda sol görüşe sahip bireylerin; hem seçmen davranışları ile hem de siyasi parti seviyesinde benzer tutumlar sergilediği görülmektedir.
Genel anlamda sol partigruplarının savunduğu görüşler, şu şekildedir;
- Hükümet tarafından bireylere yapılan harcamalar öncelikle sosyal dengesizliğin giderilmesi adına yapılmalıdır.
- Ayrıca bu harcamalar; sağlık alanındaki hizmetlerin daha da artırılması ve sosyal refahın kuvvetlendirilmesi adına da yapılmalıdır.
- Etnik, dini, ırksal vb. konularda sol tabanlı kişilerin görüşleri, liberalizm ile uyumlu olmaktadır.
Solcu Parti Politikaları
Genel anlamda sol parti yürüttüğü politikalarda, alt sınıflarla mücadeleleri dikkat çekmektedir. Ayrıca sömürgeye karşı mücadele etmesi de, bu partilerin en karakteristik özelliğidir. Özellikle bu bilgiden hareketle sol partilerin endüstri devrimini esnasında, işçi hakları ve yeni endüstriyel şartların iyileştirilmesi ile ilgili görüşler savunduğu görülmüştür.
Bahsedilen olayın ardından yeni görüşler ortaya çıkmıştır. Bu noktada ortaya çıkan görüşler;
- İşçi sendikacılığı
- Sosyalizm
- Sosyal demokrasi
Türkiye Solcu Partiler Listesi | En Aktif Solcu Parti Hangisi?
Resmi olarak Türkiye’de faaliyet gösteren solcu parti grupları bulunmaktadır. Bu noktada Mart 2023 yapılan değerlendirme sonuçlarına göre, Türkiye’de 126 tane siyasi parti faal durumdadır. Peki, bu partiler arasındaki sol partiler hangileridir ve en aktif olan hangi partidir?
| Türkiye’deki Sol Partiler | Kurucu | Genel Başkan | Kuruluş Tarihi | Birleşme | İdeoloji | Siyasi Pozisyon |
| Cumhuriyet Halk Partisi | Mustafa Kemal Atatürk | Kemal Kılıçdaroğlu | İlk kuruluş tarihi: 9 Eylül 1923 İkinci kuruluş tarihi: 9 Eylül 1992 | Hürriyet Partisi (1955-1958) Sosyal Demokrat Halkçı Parti (1985-1995) Yeni Türkiye Partisi (2002-2004) | Sosyal liberalizm, Atatürkçülük, sosyal demokrasi | Merkez sol |
| Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP) | İbrahim Şahin, Ahmet Kaçmaz, Hikmet Karahan,Yalçın Yusufoğlu, Hamdi Gülen, Oya Baydar, Ali Kar, Osman Sercan, Burhan Şahin, Aydoğan Gezer | Turgut Koçak | 16 Haziran 1974 | – | Sosyalizm | Aşırı sol |
| Hak ve Özgürlükler Partisi (HAK-PAR) | Abdülmelik Fırat | Fehmi Demir | – | – | Kürt milliyetçiliği | Merkez sol |
| Katılımcı Demokrasi Partisi (KADEP) | Şerafettin Elçi | Lütfi Baski | 20 Aralık 2006 | – | Kürt milliyetçiliği | Aşırı sol |
| Demokratik Sol Parti (DSP) | Rahşan Ecevit | Masum Türker | 14 Kasım 1985 | – | Atatürkçülük, sosyal demokrasi | Merkez sol |
| Devrimci Sosyalist İşçi Partisi (DSİP) | – | – | 25 Nisan 1997 | – | Troçkizm | Sol |
| (EÇP) Esnaf ve Çiftçi Partisi | – | – | – | – | – | – |
| Emek Partisi (EMEP) | Abdullah Levent Tüzel | Selma Gürkan | 25 Kasım 1996 | – | Marksizm-Leninizm, bilimsel sosyalizm | Sol |
| Engelsiz Türkiye Partisi (ETP) | Muharrem Parmaksız | – | 8 Mayıs 2012 | – | Engelli hakları | Sol |
| Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) | Figen Yüksekdağ | Sultan Ulusoy | 29 Ocak 2010 | – | Marksizm-Leninizm | Aşırı sol |
| (EHP) Emekçi Hareket Partisi | Hakan Öztürk | Sibel Uzun | 5 Ocak 2004 | – | Marksizm-Leninizm, bilimsel sosyalizm | Aşırı sol |
| Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (YSGP) | 606 kişi | – | 25 Kasım 2012 | – | Ekolojik Sosyalizm | Sol |
| Sosyalist Demokrasi Partisi (SDP) | Akın Birdal | Ufuk Göllü | 28 Ağustos 2022 | – | Marksizm-Leninizm, enternasyonalizm | Aşırı sol |
| Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi (SYKP) | – | Necla Kurul, Tuncay Yılmaz | 24 Haziran 2013 | – | Marksizm-Leninizm, enternasyonalizm | Aşırı sol |
| Gezi Partisi (GZP) | Reşit Cem Köksal+25 üye | Reşit Cem Köksal | 1 Ekim 2013 | – | Çevrecilik | Aşırı sol |
| (THP) Türkiye Hümanist Partisi | – | – | – | – | – | – |
| Halkların Demokratik Partisi (HDP) | – | Onursal genel başkanlar: Ertuğrul Kürkçü, Sebahat Tuncel Eş genel başkanlar: Figen Yüksekdağ, Selahattin Demirtaş | 15 Ekim 2012 | – | Radikal demokrasi, demokratik sosyalizm, anti-milliyetçilik, eşitlik, anti-kapitalizm, siyasi çoğulculuk, insan hakları, feminizm, doğrudan demokrasi | Sol |
| Bağımsız Cumhuriyet Partisi (BCP) | Mümtaz Soysal | Mümtaz Soysal | 24 Temmuz 2022 | – | Atatürkçülük | Merkez sol |
| (ÖSP) Özgürlük ve Sosyalizm Partisi | – | – | – | – | – | – |
| Komünist Partisi (KP) | – | Özlem Şen Abay | 17 Temmuz 2014 | – | Marksizm-Leninizm, Komünizm | Aşırı sol |
| Halkın Türkiye Komünist Partisi (HTKP) | – | Umut Kuruç | 13 Temmuz 2014 | Sosyalizm, Komünizm, Marksizm-Leninizm | Aşırı sol | |
| Devrimci İşçi Partisi (DİP) | – | Sungur Savran | 23 Haziran 2007 | – | Sosyalizm, Komünizm, Troçkizm | Aşırı sol |
| Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) | Ufuk Uras | Eş genel başkanlar: Alper Taş, Bilge Seçkin Çetinkaya | 22 Ocak 1996 | – | Liberter sosyalizm, anti-milliyetçilik, anti-militarizm | Sol |
| Halkın Yükselişi Partisi (HYP) | Yaşar Nuri Öztürk | Ragıp Önder Günay | 16 Şubat 2005 | – | Sosyal demokrasi, Atatürkçülük, Türk milliyetçiliği | Merkez sol |
| İşçi Kardeşliği Partisi (İKP) | Zeki Kılıçaslan | Şadi Ozansü | 15 Haziran 2006 | – | Sosyalizm | Merkez sol |
| Türkiye İşçi Partisi (TİP) | Erkan Baş, Barış Atay | Erkan Baş | 7 Kasım 2017 | – | Marksizm-Leninizm, ilericilik, feminizm, sosyalizm, sol popülizm, LGBT hakları | Aşırı sol |
Bu partiler arasında yer alan Cumhuriyet Halk Partisi, en aktif solcu parti olmaktadır. Aynı zamanda bu parti Türkiye’de, ana muhalefet partisidir.
Sol Parti İttifak Kanadında Hangi Partiler Var?
Sol parti: ittifak kanadı merak edilen konular arasındadır. Bu noktada 21 Ağustos 2022 yılında kurulan ve solcu parti listesinde yer alan Sosyalist Güç Birliği; 4 parti tarafından kurulan siyasal bir ittifak olmaktadır. İşte, parti meclisi merkez yürütme kurulu tarafından açıklanan ve bu siyasal ittifaka üye olan parti detayları!
- Sol Parti
- Türkiye Komünist Hareketi
- Türkiye Sosyalist İşçi Partisi
- Devrim Hareketi
- Türkiye Komünist Partisi
Bu noktada aşırı solcu parti gruplarının savunduğu siyasi ideolojiler ise şu şekildedir;
- İlericilik
- Komünizm
- Devrimci sosyalizm
- Leninizm-Marksizm
- Anti-kapitalizm
- Sosyalizm
- Avrupa şüpheciliği
- Anti-emperyalizm
Sık Sorulan Sorular
Günümüz toplumunda siyaset ile alâkalı konular, her alanda tartışır hâle gelmiştir. Bu noktada hem sağ hem de solcu parti ile ilgili pek çok soru sorulmakta ve araştırılmaktadır. İşte, solcu parti gruplarıyla ilgili sık sorulan sorular!
1 – Chp Sol Parti mi?
Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) sol tabanlı bir parti olmaktadır. Hatta solcu parti listelerinde en aktif parti olarak faaliyet göstermektedir.
2 – Sol Parti Oy Oranı Nasıldır?
Türkiye’de solcu parti oy oranlarına bakıldığında; genel seçimlerde sağcı partilere göre daha az oy oranına sahip olduğu görülmektedir.
3 – Sağ ve Sol Partiler Hangileri?
Aktif bir şekilde Türkiye’de faaliyet gösteren sağ ve sol partiler vardır. Bunlar;
- Adalet ve Kalkınma Partisi-sağ
- Cumhuriyet Halk Partisi-sol
- Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi-sol
- Milliyetçi Hareket Partisi-aşırı sağ
- İyi Parti-merkez sağ
- Saadet Partisi-aşırı sağ
- DEVA Partisi-merkez sağ
- Yeniden Refah Partisi-aşırı sağ
- HÜDA-PAR-aşırı sağ
- Türkiye İşçi Partisi-aşırı sol
- Demokrat Parti-merkez sağ
- Demokratik Bölgeler Partisi-sol
- Emek Partisi-aşırı sol
- Hakların Demokratik Partisi-sol
- Demokratik Sol Parti-merkez sol
4 – Solcu ve Sağcı Ne Demek? Sağcı ve Solcu Partiler Arasındaki Fark Nedir?
Sağcılık; toplumda bir hiyerarşinin olduğunun ve toplumsal eşitsizliğin kabul edilmesi ve savunulmasıdır. Bu noktada solculuk ise; toplumda var olan hiyerarşinin ortadan kalkması ve toplumdaki herkesin eşit olması adına politikalar yürütülmesidir.
5 – Solcu Ne Demek Hangi Parti?
Sosyal hiyerarşinin kaldırılmasını destekleyen politik hareketleri solcu parti grupları yürütmektedir. Bu noktada politikaları savunan kişilere de solcu denir. Başta Cumhuriyet Halk partisi olmak üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde çeşitli sol partiler bulunmaktadır.
Bu konuyu araştıran kişiler; sol parti twitter gibi platformlardan faaliyetler, basın açıklamaları ve güncel haberler ile ilgili bilgi alabilmektedir.
6 – Sol Parti Genel Başkanı Kimdir?
Demokratik sol parti genel başkanı, Önder Aksakal olmaktadır.
7 – Sol Parti Milletvekili Adayları 2023 Belli Oldu mu? Kaç Milletvekili Çıkardı?
Genel seçim döneminde milletvekili olarak seçime girecek sol parti adayları açıklanmıştır. Bu noktada yapılan seçim sonucunda sol parti milletvekili adayları arasından 1 tane çıkarabilmiştir.
8 – Aşırı Solcu Kime Denmektedir?
Sol parti – ekşi gibi platformlarda çeşitli yorumlarla tanımlanmaktadır. Bu noktada merak edilen konulardan bir tanesi de aşırı solcunun kime dendiğidir. Aşırı solcu, statükoyu reddeden ve tam devrim yanlısı kişilere denir. Yapısal anlamda köklü reformları savunan kişilerdir.
9 – Ak Parti Solcu mu?
Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) sol tabanlı bir parti olmayıp, sağ politikalarını yürüten bir siyasi partidir.
