Sigmund Freud, psikoloji denilince akla ilk gelen isimdir. Bu ünlü bilim adamı, psikolojinin babası olarak da bilinir. İnsan psikolojisi üzerine yaptığı sayısız çalışmayla, ortaya attığı teori ve kuramlarla, psikoloji alanına yaptığı inanılmaz katkılarla tanınan Freud’un hayatı herkes tarafından merak ediliyor.
Psikolojiye ilgi duyan kişiler, bu alanda ilk olarak Sigmund Freud ismini duyar. Psikolojinin en ünlü ismi olan Sigmund Freud, kimilerine göre dahiyane kimilerine göre uçuk kaçık fikirleri ile tanınmaktadır. Fakat psikoloji ile ilgilenen, psikoloji alanında kendini geliştiren herkes bir şekilde, az ya da çok Freud’dan etkilenmiştir. Peki Sigmund Freud kimdir?
Bu Yazıda Neler Var?
Sigmund Freud Hayatı Nedir?
Freud’un hayatı, psikolojiye ilgi duyan herkes tarafından merak edilir. Özellikle psikoloji, psikolojik danışma ve rehberlik gibi bölümlerin öğrenci ve mezunları Sigmund Freud ile çok yakından ilgilenir. Fakat sadece bu kişiler değil, psikolojiye ilgi duyan herhangi birinin de ilk araştıracağı şeylerden biri Freud olacaktır.
Sigmund Freud, Alfred Adler, Carl Jung, Irwin Yalom gibi isimler psikoloji biliminin en bilinen isimleridir. Bu isimlerin her biri kendine özgü teoriler, kuramlar ortaya atmış, psikoloji bilimine çeşitli katkılarda bulunarak insan doğasının daha iyi anlaşılmasını sağlamışlardır.
Fakat Sigmund Freud psikoloji biliminde öyle önemli ve kalıcı bir yer kaplamaktadır ki, Freud’a karşı olsun ya da olmasın her bilimci Freud’un görüşlerini temel almıştır. Psikoloji alanında Freud’dan sonra gelen her bilimin insanı görüşlerini, Freud’un görüşlerine katılıp onu geliştirerek ya da onunla zıt fikirde olarak oluşturmuştur.
Nasıl ki Fizik denildiğinde akla Newton, matematik denildiğinde Arşimet geliyorsa psikoloji denildiğinde de akla Sigmund Freud gelir. Freud; kendine özgü yaşamıyla, görüşleriyle, psikoloji bilimine kattığı değerli teorisi ile çok merak edilmektedir. Freud’un psikoloji biliminde çok büyük yol kat edilmesini sağlayan kuramı, birçok kişinin ilgisini çeken ilginç ve özgün bir kuramdır.
Freud’un teorilerindeki bazı konular birçok kişi tarafından garipsenmiştir. Çalışma ve üretmeyi çok seven Sigmund Freud, ortaya attığı ilginç fikirlerle anılmıştır. Bu sebeple Freud’un kişiliği, özel hayatı ve meslek hayatı çok fazla merak konusu olmuştur. İşte kaçık psikolog Sigmund Freud kimdir sorusunun cevabı…
Sigmund Freud Hayatı Kısaca Nedir?
Psikolojinin babası Freud’un hayatına dair sayısız kaynak, onlarca kitap bulmak mümkündür. Burada bu dahi adamın hayatına kısaca yer verilecektir. Freud’un kitaplara sığmayacak hayatı; en geniş hatlarıyla, detaydan uzak bir şekilde ve kısaca ele alınacaktır.
Psikolojinin en bilinen akımı olan Psikanaliz’i ortaya atan Sigmund Freud; üçü erkek, beşi kız olmak üzere sekiz çocuklu Yahudi bir ailenin ilk çocuğu olarak 1856 yılında, Viyana, Avusturya’da dünyaya gelmiştir. Babası o dönemdeki diğer babalar gibi çok otoriterdi.
Ailesi Hakkında Bilgiler
Freud’un aile geçmişi hakkında bilgi sahibi olmak ve o dönemin koşullarını anlamak, tıpkı diğer kuramcılarda olduğu gibi, geliştirdiği kuramı anlamayı kolaylaştıracaktır.
Freud’un ailesi sınırlı mali kaynaklara sahip ve kalabalık bir apartman dairesinde yaşamaya zorunlu olmalarına rağmen, anne ve babası onun açıkça görülen entelektüel kapasitesini güçlendirmek adına her türlü çabayı göstermiştir.
Mesleki Geçmişi
Freud’un birçok ilgi alanı olmasına rağmen, Yahudi oluşu meslek seçimi üzerinde etkili olmuştur. Sonuçta tıp eğitimi almaya karar vermiş ve Viyana Üniversitesi’nde tıp alanında eğitimini tamamladıktan yalnızca dört yıl sonra, 26 yaşındayken, bu üniversitede çok saygın bir konum olan okutmanlığa atanmıştır.
Sigmund Freud, yaşamının büyük bir bölümünü psikanalizle ilgili kuramını oluşturmaya ve geliştirmeye adamıştır. İlginç bir biçimde, yaşamının en verimli dönemi, kendisine ait ciddi duygusal sorunlar yaşadığı dönemlere rastlamaktadır. Daha kırk yaşlarının başındayken birçok psikosomatik hastalık yaşamış, aynı zamanda abartılı ölüm korkusu ve diğer fobilerden yakınmıştır.
Bu süre zarfında Sigmund Freud, kendi kendisinin analizini yapmak gibi çok zor bir işi de gerçekleştirmiştir. Kendi rüyalarının anlamlarını araştırarak, kişilik gelişiminin dinamikleri konusunda bir iç görü kazanmıştır. İlk olarak kendi çocukluk anılarını incelemiş ve babasına duyduğu yoğun düşmanlığı fark etmiştir.
Aynı zamanda; çekici, sevgi dolu ve koruyucu olan annesine duyduğu çocukça cinsel duyguları da anımsamıştır. Daha sonra analiz edilen sorunları doğrultusunda çalıştığı hastaları gözlemleyerek kuramının ilk klinik temellerini atmıştır.
Sigmund Freud ve Psikanalitik Yaklaşım
Sigmund Freud, psikanalitik yaklaşımın ilkeleri ile ilgili görüş ayrılığı yaşayan meslektaşlarına karşı pek hoşgörülü olmamıştır. Geliştirdiği kuram üzerinde kontrolünü kaybetme endişesi ile fikir ayrılığında olma cesaretini gösteren meslektaşlarını dışlamıştır.
Örneğin Carl Jung ve Alfred Adler, Freud’la çok yakın çalışmakla beraber, kuramsal ve klinik konularda Freud’la yaşadıkları sürekli fikir ayrılıklarına bağlı olarak psikanalitik yaklaşımı benimsemekten uzaklaşıp kendi kuramlarını oluşturmuşlardır.
Çoğu zaman günde 18 saat çalışan Sigmund Freud, son derece yaratıcı ve üretken bir bilim adamıdır. Tüm çalışmaları 24 cilt kitaptan oluşan bir seride toplanmıştır.
Freud’un üretkenliği, çene kanserine yakalandığı yaşamının son yıllarına dek verimli bir düzeyde devam etmiştir. Yaşamının son yirmi senesinde 33 ameliyat geçirmiş ve neredeyse sürekli acı çekmiştir. Londra’da 1939 yılında ölmüştür.
Psikanalizi ortaya atan Sigmund Freud, her zaman tartışmasız entelektüel bir dev olarak anılmaktadır. İnsan davranışlarının anlaşılmasında yeni tekniklerin öncüsü olmuş ve çabaları kişilik ve psikoterapide şimdiye kadarki en kapsamlı kuramın geliştirilmesiyle sonuçlanmıştır.
Sigmund Freud Felsefesi Nedir?
Sigmund Freud insan doğasına kötümser (pesimist) bir açıyla bakmıştır. İnsanın doğuştan kötü olduğuna, daha doğrusu birtakım kötücül güdüleri, itkileri doğuştan getirdiğine inanmıştır. Freud’a göre insan doğasının temelinde yaşam ve ölüm (eros ve tanatos) denilen iki temel içgüdü vardır. İnsan bunlardan kaynaklı olarak cinsellik ve saldırganlık güdüleriyle davranışa geçer.
Libido:
Freud’un insan doğasına bakışında cinsellik çok önemli bir yer kaplamaktadır. İnsanın cinsel enerjisine “libido” demiştir. Freud’a göre insan davranışlarının birçoğunun altında bastırılmış ve farkında olunmayan cinsellik güdüsü yer almaktadır. Zaten Freud’a göre insan davranışının kaynağı, farkında olunmayan, bilinçdışı süreçlerdir.
Bilinçdışı:
Bilinçdışı kavramı, belki de Freud’un kuramındaki en önemli kavramdır. Freud’a göre insan davranışlarının çoğu, bilinçdışında yatar, bilinçte olan şeyler çok azdır. Çoğu davranış, düşünce, duygu, istek ve haz bilinçdışından kaynaklanır ve bu yüzden insan farkında değildir.
Yani insan davranışlarının çoğunda farkında olmadığı süreçler etkilidir. İnsan birçok şeyi bilinçdışına atar ya da bilinçte yüzleşemediği şeyleri bilinçdışına bastırır ve daha sonra bunlar insanın davranışlarını belirler.
İlk 6 Yaş:
Freud’a göre kişiliğin belirlenmesinde çok büyük ölçüde ilk 6 yaş etkilidir. İlk 6 yaş içerisinde yaşanan olaylar, travmalar, anne- baba ve kardeşlerle ilişkiler kişinin karakterini çok büyük oranda oluşturur. Freud’a göre bu geri dönülmez bir süreçtir.
Yani çocuklukta büyük ölçüde kişilik oluşur ve yetişkinlikteki yaşantılarla bunları değiştirmek zordur. Bu nedenle Freud psikoterapilerinde kişiliğin değişimini ve gelişimini amaçlamıştır.
İd & Ego & Süper Ego:
Freud’a göre kişilik id, ego ve süperego olmak üzere 3 temel bileşen tarafından yönetilir. Bu 3 temel bileşen yerine göre baskın olarak kişinin nasıl davranacağını belirler. Kişide bu 3 temel bileşenden hangisi daha belirgin ve baskınsa kişi ona göre davranır.
| İd | Alt benlik |
| Ego | Benlik |
| Süperego | Üst benlik |
İd, kişiliğin çocuksu yanıdır. Yasaklara uymayan, doğal davranan, sadece arzuladığı şeye ulaşmaya çabalayan, kişiliğin en ilkel yönüdür.
Ego, kişiliğin gerçekçi yönüdür. İdin isteklerini gerçekçi ölçüde değerlendirip karara bağlamaktadır. Aynı zamanda süperegonun dayatmalarını değerlendirmektedir. İd ile süper ego arasında denge kurmaya çalışan, kişiliğin mantıklı yönüdür.
Süperego, kişiliğin toplumsal ve ahlaki yönüdür. Sürekli yasaklar koyan ve hatta idin isteklerine karşı çıka noktadır. Kişinin topluma uyumlu olması için çabalayan ve sürekli ayıplar, günahlar, yasaklar üzerine konuşan yöndür.
İd, ego ve süperego sürekli baskın olma çabası vererek kişinin davranışlarını belirler. Ego, diğer ikisi arasında denge kurmaya çalışarak kişinin mantıklı davranmasını sağlamaya çalışır.
Sigmund Freud, Psikanaliz Yöntemini Neden Geliştirdi?
Sigmund Freud, yüzlerce hasta ile görüşme gerçekleştirmiş özellikle onlarla terapi yapmıştır. Kendine has geliştirdiği kişilik kuramından hareketle yine kendine has bir terapi yöntemi geliştirmiştir. Hastalarını analiz eden Sigmund Freud, bu yöntemle onların kişilik değişimini veya gelişimini sağlamaya çalışmıştır.
Sigmund Freud, terapi seanslarında hastalarının rüyalarını, anne-babası ile ilişkilerini, eski anılarını analiz etmiş veya yorumlamıştır. Rüyaların bilinçdışındaki malzemeleri ortaya çıkardığına inanmaktadır. Ve hatta rüya analizine çok önem veren Freud, hastalarının rüyalarını dinlemiş ve onlarda içgörü sağlamıştır.
Hastalarının terapiyi ilerletmekten, terapiye gelmekten kaçınma durumları vardır. Veya kendileriyle ilgili bir şeylerden kaçınmalarını “direnç” olarak adlandırmıştır. Freud, hastalarının direncini analiz ederek onlara yardımcı olmuştur.
Freud, şüphesiz terapilerinin odağına “içgörü”yü yerleştirmiştir. Hastanın kendisiyle ilgili gerçekleri keşfetmesine çok önem vermiştir. Bu nedenle hastalarının anlattıklarını yorumlamış ve onlara geri sunmuştur. Hastalarının terapi dışındaki kişilere bakış açılarına önem vermektedir. Hatta bu görüşleri terapistlerine yansıtmasını “transferans” olarak adlandıran Freud, transferansı yorumlayarak hastalarına yardımcı olmuştur.
Terapilerinde; kişinin bastırdığı duyguların veya farkında olmadığı ama davranışlarını etkileyen geçmiş yaşantılarını fark etmesi gerekir. Ve hatta bundan kurtulmasını hedeflemiştir. Böylece kişinin iradesinin güçlenmesini, kendi kararlarını birtakım farkında olmadığı süreçlerden bağımsız olarak almasını sağlamayı amaçlamıştır. İşte bu yüzden analiz yapmış ve psikanaliz yöntemini benimsemiştir.
Sigmund Freud Sözleri
Sigmund Freud çalışmaları ile psikoloji bilimine müthiş katkılar sunmuştur. Bunun yanı sıra aşk, sevgi, hayat, ölüm üzerine birçok söz söylemiştir. Freud’un sözleri, kendi görüşlerini yansıtan ve kişilerde farkındalık oluşturan sözlerdir. Sigmund Freud sözleri çok beğeniliyor. İşte en beğenilenlerden birkaçı…
- Zihin bir buzdağı gibidir. Yalnızca yedide biri suyun üzerinde görülebilir.
- Ego kendi evinin efendisi değildir.
- Her insan gördüğü rüyanın tabiridir.
- Rüyalar, bilinçdışına giden kral yoludur.
- İnsanların çoğu özgürlüğü gerçekten istemezler; çünkü özgürlük sorumluluk gerektirir ve insanların çoğu da bundan korkar.
- Özgürlük medeniyetin insana bir armağanı değildir. Hiç medeniyet yokken insanoğlu çok daha özgürdü.
- Kendini öldürme arzusu, daha derinde; başkalarını öldürme arzusunun yansımasıdır.
- Kavga etmek yerine küfretmeyi seçen ilk insan uygarlığın kurucusuydu.
- Birine duyduğunuz sevgi ve sinir doğru orantılıdır. En çok sevdiğiniz insana herkesten çok sinirlenirsiniz.
- Acı çekme karşısında, hiçbir zaman aşık olduğumuz zamanki kadar savunmasız değiliz.
- Çocukluk çağında baba korumasından daha güçlü bir ihtiyaç düşünemiyorum.
- İnsan komplekslerini ortadan kaldırabilmek adına kendini hırpalamaktansa onlarla yaşamayı öğrenmeli; çünkü kompleksler onun hal ve hareketlerine yön veren gayet meşru güçlerdir.
