Oyun bağımlılığı çocuklarda oluşan ve yaygınlaşan bir sorundur. Bu sorun için ebeveynlerin yapması gerekenler şu şekildedir!
Çoğu çocuklar için oyun oynamak ilgi çekicidir. İlgi çekçi bu durum çocukların vakit geçirmesini sağladığından ve çocukları mutlu ettiğinden ebeveynler bu duruma müsaade ederler.
Fakat bazı çocuklar için durum daha farklıdır. Bağımlılığa doğru ilerleyen bu durum çocuğun oyun oynama sürelerini arttırması ile başlar.
Ebeveynlerin dikkatini çeken bu sorun ise bir an önce çözüme kavuşturulması gereken bir sorundur. Çocuklarsın bağımlılık kadar son derceyse ulaşan oyun durumunu engellemek aile desteği ve uğraşı ile mümkündür.
Çocuğunuz ve ev hayatınızda gerçekleştireceğiniz belli başlı değişiklikler sorunlara çözüm niteliğinde olacaktır. Oyun oynamak sadece çocuklarda oluşan bir alışkanlık değil yetişkinlerde de görülen bir alışkanlıktır.
Dijital oyun oynamak yeterli miktarın ve sürenin üzerine çıktığında bağımlılık tarzı sorunları ortaya çıkarabilir.
Bu Yazıda Neler Var?
- Çocuklarda Oyun Bağımlılığı Zararları
- Çocuğunuzun Oyun Bağımlılığı Nasıl Bırakılır?
- 1- Çocuklara Karşı Kararlı Sınırlar Koyun!
- 2- Çocuğunuzun Oyun Sürelerini Oluşturun
- 3- Çocuğunuza Belirli Sorumluluklar Verin ve Yardımcı Olun!
- 4- Oyun Alışkanlığını Bırakmak İçin Birlikte Çalışın
- 5- Çocuğunuzu Hobilere Teşvik Edin!
- 6- Çocuğunuz Sosyal Aktivitelere Katılım Sağlasın
- 7- Çocuğunuz ile Ailecek Vakit Geçirin!
- 8- Oyun Bağımlılığı Sorununa Ne İşaret Ediyor
- 9- Video Oyunları İçin Süreyi Belirle ve Çocuğun Son Durumunu Değerlendir!
- 10- Halledemeyecek Bir Sorun Teşkil Ettiğinizde Doktora Başvurun!
Çocuklarda Oyun Bağımlılığı Zararları
Oyun oynama bağımlılığı zararları göz ardı edemeyecek kadar ciddi ve fazladır. Bu durum çocukların dışında yetişkinlerde de meydana gelebilen bir durumu kapsar.
Oyunların bağımlılık derecesinde arttığı ve yükseldiği durumlarda belli başlı maddelere dikkat ederek bu bağımlılığa engel olabilirsiniz. Dijital oyunlara ağırlık verilen yaşamlarda sosyal ve dış yaşamdan uzaklaşmalar başlar.
Bu uzaklaşmalar masa başında geçirilen vakti kat kat arttıracaktır. Hele ki küçük yaşta edinilen bu bağımlılık daha sonralarında özel, sosyal ve iş hayatlarda da sorunlara neden olabilir.
Masa başında geçirilen fazla vakit hele ki çocukluğun getirmiş olduğu gelişim döneminde fiziksel ve psikolojik zararlara yol açabilir. Dijital oyunlar gözleri de yoracak ve bozacak durumlara yol açabilir.
Çocuklarda dikkat etmeniz gereken bu durumlara belli başlı maddeler üzerinde toparladık. Oyun oynama üzerinde kurulan bu bağımlılığa ebeveynler olarak öncelikle tespit etmeli sonrasında da çözüm üretme yolunda ilerlemelisiniz.
Çocuğunuzun Oyun Bağımlılığı Nasıl Bırakılır?
Çocuğunuzun kazanmış olduğu dijital oyun alışkanlığı ebeveynlerin gayreti ile çocukların gayretine doğru verilecektir. Hayatta oluşacak düzen ve uğraşlar sonucunda sağlıklı bir yaşama sahip olabilirsiniz.
Çocuğunuzun hem fiziksel hem de psikolojiksel sağlığına etki edecek bu sorunlara bir an önce son vermeli ve karşı durmalısınız. İşte 10 adımda çocuklarda dijital oyun oynama bağımlılığına bulunacak çözümler!
1- Çocuklara Karşı Kararlı Sınırlar Koyun!
Oyun bağımlılığı testi ve belirlemesi çözümlerin en başında yer alır. Öncelikle tespit aşamasında olup çocuğunuzun sorununu tespit etmeniz gerekir. Çocuğunuza karşı kurallar koymak ve kararlı bir şekilde otorite kurmak her açıdan önemlidir.
Çocuğunuzun davranışını oluşturmasında ve karakterine sadık kalmasındaki gayreti sizin kararlı duruşunuz ile sağlanan kurallara dayanmaktadır.
Bu sebeple oluşturduğunuz kuralların arkasında durarak çocuğunuzun karşısına netliklerle çıkın. Çocuğunuzun oyun alışkanlığı veya diğer davranışlarında oluşturduğunuz kuralları çocuğunuza güzel bir şekilde aksettirmelisiniz.
Kuralların neden konduğunu ve ne gibi yararları olacağını çocuğunuz anlarsa daha iyi bir uygulama işler. Aynı şekilde kurallara uyulmadığı takdirde ne gibi yaptırımlar oluşacağını da çocuğunuzun anlamışını sağlayın.
Özellikle oyun kuralları hakkında koyacağınız kuralları belirsiz cümleler ile destekleme. Siz emin konuşun ki çocuk bu durumu isteğine göre şekillendirmesin.
Çocuğunuza karşı daha önce bu konu hakkında sınırlandırma gerçekleşmediyseniz özellikle çocuğun verebileceği olumsuz tepkilere hazırlıklı olun.
Çocuğunuzun öfke ile betimleyeceği davranışların karşısında sakin olmalı ve mümkünse tepki vermemelisiniz. Günün sonunda yine kuralların devam edeceğini çocuğun deneyimlenmesi gerekebilir.
2- Çocuğunuzun Oyun Sürelerini Oluşturun
Oyun bağımlılığı belirtileri arasında yer alan başlıca unsur çocuğunuz büyük zamanını oyun başında geçirmesidir. Oyun oynama alışkanlığı zaman çerçevesi içerisinde yapıldığında ve düzenlendiğinde bağımlılık engellenebilir.
Çocuğunuzdan bu alışkanlığını direkt ve temelli bırakmasını istemeniz doğrultusunda bu durum çocuğunuz üzerinde ters tepebilir.
Bu sebeple bu net isteğin haricinde oyun sürelerini kısa tutmak tarzı yollara başvurmanız gerekir. Kronometre yardımı ile süre bitimine kala çocuğunuza küçük uyarılar gerçekleştirin. Mobil uygulama fikirleri ile artan oyun oynama bağımlılığı engellenebilir.
Süre tutumu kronometre yardımı ile yapıldığında çocuğunuzun da dikkatini çekecektir. Sürenin oluşumunu ve vaktini çocuğunuza bildirmenizin ardından bitime 10 dakika kala çocuğunuzu uyarabilir ve süre bitiminde dijital platformu kendi kendine bırakması alışkanlığını kazanmasını bekleyebilirsiniz.
3- Çocuğunuza Belirli Sorumluluklar Verin ve Yardımcı Olun!
Oyun bağımlılığı nedir nasıl önlenir? Ebeveyn olarak çocuğunuza sorumluluk duygusunu aşımalısınız. Sorumluluk duygusunu iliklerinde hisseden bir çocuk ne yapıp ne yapmaması gerektiğinin de farkında olacaktır.
Çocuklarınızın ödevlerini yapması gerektiğin, anlatarak ve yararları ile zararlarını öğreterek bu sorumluluğu kazandırabilirsiniz. Bunun yanı sıra ev içerisinde de belli başlı işlerde çocuğunuza pay vermelisiniz. Bu sorumluluklara kendi odasını ve yatağını her gün toplaması gerektiğinden başlanabilir.
4- Oyun Alışkanlığını Bırakmak İçin Birlikte Çalışın
Oyun bağımlılığından nasıl kurtulunur ne yapmak gerekir? Video oyunlarını kısıtlamak adına başvurduğunuz süreç kısıtlamasındaki belirlemeleri yaparken çocuğunuzdan da yardım isteyebilirsiniz.
Bu sürelerin nasıl belirlendiğini ve hangi vaktinden zaman kazanmak için yapıldığını görmesi önem taşır. Eğer süre bitiminde bir oyunda level atlama seviyesine geldiyse ve süresinden harcarsa hangi süresinden ve zamanından kaybedeceğini bilmeli.
Bulunduğu oyun levelini oynamayarak veya durdurarak hafta sonu dışarda geçireceği vakitten kazanacağını dile getirerek teşvik edici davranabilirsiniz.
5- Çocuğunuzu Hobilere Teşvik Edin!
Çocuğunuza oyun bağımlılığı sorunundan kurtarmak için daha cazip gelecek aktiviteler bulmaya çalışın. Aktiviteler ve hobilerin çocuğa cazip gelebilmesi için çocuğunuzun ilgi alanlarını keşfetmesi gerekir.
Keşfetme süreci ise en iyi deneme yanılma süreci ile geçer. İlgi alanını bulana kadar deneyim sağlayacağı farklı dallardan da kazanacağı verim hayat boyu yanında olacaktır.
Çocuğunuzun ilgi alanları arasında; müzik, sanat, resim, el sanatları tarzı alanlar yer alır. Çocuğunuza yalnızca eğlenceli vaktin oyun karşısında geçirilmediğini ispatlamalısınız. Bazen nasihatlerden daha çok deneyimler etkili sonuç verecektir.
6- Çocuğunuz Sosyal Aktivitelere Katılım Sağlasın
Dijital ortamda oynanan oyunlar genelde tek başına oynanan oyunları kapsar. Karşılıklı oynadığın zaman bile dijital ortamda olduğu için yüz yüze bir oyun ortamını asla oluşturmamaktadır.
Oyun bağımlılığı konusunda engel olmak istediğiniz çocuğunuza arkadaş ortamında da eğlenceyi bulabileceğini göstermelisiniz. Arkadaşları ile sık sık düzenlenecek buluşmalar ve ortak oynanacak oyunlar dijitalden uzak kalmak için işe yarar.
Aktiviteler ile eğlenceli vakit geçirebilecek çocuğunuzu; kütüphaneye, oyun parkına veya gençlik kulüplerine yönlendirebilirsiniz.
7- Çocuğunuz ile Ailecek Vakit Geçirin!
Çocuğunuz ile ailecek vakit getirmek dijital video oyunlarından uzaklaşmayı sağlayacaktır. Geçireceğiniz bu vakti belirli zamanlarda rutine bindirmelisiniz. Mesela her cumartesi yürüyüş günü yapabilir, her Pazar park günü ilan edebilirsiniz.
Böylece herkesin isteğine bağlı kalmadan ailecek vaktinizde hayatınızın merkezine oturacaktır. Çocuğunuz ile geçireceğiniz vaktinizi kaliteli bir şekle sokmak da sizin elinizdedir. Beraber bir sürü oyun oynayabilirken, tiyatro tarzı sosyokültürel aktivitelere de katılım sağlayabilirsiniz.
Oyun oynama bağımlılığından kurtulma çocuğun sevgi ve ilgi eksikliği nedeni ile oluşabilir. Bu nedenlerin temelini bulmak ve çocuğunuzla fazla vakit geçirmeye özen göstermek tüm davranışsal bozuklukların da önüne geçecektir.
8- Oyun Bağımlılığı Sorununa Ne İşaret Ediyor
Oyun oynama bağımlılığı başlı başına hem fiziksel hem de psikolojik sorunları ortaya koymaktadır. Tüm bu sorunların çıkış nedenini bulmak ve tespit aşamasına geçmek büyük önem taşımaktadır.
Oyun oynama bağımlılığının haricinde çocuklar üzerinde görülen davranışsal bozuklukları da gözlem edebilirsiniz. Arkadaşlarından ayrı ve uzak kalarak tek başına yalnız kalma alışkanlıklarının artması da bir davranışsal bozukluk belirtisidir.
Çocuğunuz eğer dijital ortam dışında mutsuz ve neşesiz bir hal içine bürünüyorsa ebeveynler daha da dikkatli davranmalılardır. Bu tarz bir durum karşısında gerçekleştirmeniz gereken davranış bu durumu uyaran işaretleri bulmaktır.
Bu duruma örnek olarak cumartesi ailecek gideceğiniz tiyatroya gelmek için oyun oynamayı bırakan çocuğunuzun mutsuzluğu verilebilir.
Bu tarz aktivitelere katılımda soru yaşayan çocuğunuz kişisel bakım ve temizliği konusunda da dikkatsizliği ile beliriyor olabilir. Bunlarla beraber dolaylı olarak sırt ağrıları ve baş ağrıları problemleri de eşi sıra uyku düzensizliği ve bozukluğunu getirecektir.
9- Video Oyunları İçin Süreyi Belirle ve Çocuğun Son Durumunu Değerlendir!
Oyun bağımlılığı testi yapılması süre ile ölçülürse sonuç vermesi daha mümkün olur. Oyun oynama bağımlılığı yaşayan çocuklarda yapılacak en iyi çözüm yolu süreleri sonuçta kesin bir yön vermektir.
Zamanın kurallara bağlı işlediğinde düzen oluşacağını ve düzenin de verimliliği getireceğini çocuğa anlatmalısınız. Bu durumu anlatmanın yanı sıra deneyimlemesi için saha oluşumu gerekir.
Çocuğunun oyun oynama günlerini ve sürelerini belilerken fikrini almak onu değerli hissettirecektir. Kimi aileler oyun oynama konusunda yasak getirirken kimi aileler ise belirli kısıtlandırmalar yapıyor.
Yasak getirmek çocuğunuz ile aranızda sanki bir inatlaşma oluşturabileceğinden süreleri azaltarak bir yasak getirmek daha doğru olacaktır. Bir anda yasak konulması çocuk davranışları üzerinde ters tepen tepkilere yol açabilir.
10- Halledemeyecek Bir Sorun Teşkil Ettiğinizde Doktora Başvurun!
Oyun bağımlılığı tedavisi konusunda oluşturacağınız kısıtlamalarda azmanların açıklamalarını göz önünde bulundurmak gerekir. Çoğu uzman ve doktor çocukların dijital ekran karşısında en fazla iki saat kadar vakit geçirmesini önermektedir.
Sizler de bu şekilde bir kısıtlama getirebilirsiniz. Tüm bu sınırlamalara rağmen hala daha bir sonuca ulaştığını sanmıyorsanız ve gözlemleyemiyorsanız uzman bir doktordan destek almanız gerekebilir.
Çocuğunuzun davranışlarının olumlu bir yönde değişmesi için bir psikologdan yardım alabilirsiniz.
