Epilepsi nedir, herkesin yaşamında sık karşılaştığı ve içeriğini merak ettiği hastalıklar içerisinde yer almaktadır. Halk arasında sara hastalığı olarak da bilinen Epilepsi, esasında nörolojik bir hastalıktır. Kısa süreli beyin fonksiyon bozukluğuna bağlı olarak gelişen Epilepsi nedir, belirtileri nelerdir, türleri var mı gibi tüm soruların cevabı şu şekildedir!
Bu Yazıda Neler Var?
- 1 – Sara Epilepsi Nedir?
- 2 – Epilepsi Neden Olur?
- 3 – Epilepsi Nedir Belirtileri Nelerdir?
- 4 – Psikolojik Epilepsi Belirtileri Nelerdir?
- 5 – Uykuda Epilepsi Belirtileri Nelerdir?
- 6 – Sonradan Epilepsi Neden Olur?
- 7 – Epilepsi Hastalığı Nasıl Geçer?
- 8 – Epilepsi Nöbetlerinde Nasıl Davranılmalı?
- Sık Sorulan Sorular
- Epilepsi Hastalığı Tehlikeli mi?
- Epilepsiyi Tetikleyen Şeyler Nelerdir?
- Epilepsi Geçiren Kişi Ne Hisseder?
- Epilepsi Hastaları Çok Sinirli Olur mu?
- Biten Epilepsi Tekrar Başlar mı?
- Epilepsi Hastası Çocuk Doğurabilir mi?
- MR’da Epilepsi Çıkar mı?
1 – Sara Epilepsi Nedir?
Epilepsi nedir diye bakıldığında beynin elektriksel aktivitelerindeki değişiklik sonucu meydana gelen sağlık sorunu şeklinde tanımlama yapılabilmektedir. Agresif titremeler, bilinç ve kontrol kaybı gibi belirtilerin eşlik edebileceği nöbetlerle kendini gösteren nörolojik bir rahatsızlıktır.
Nörolojik bir hastalık olan Epilepsi nedir içerisinde hastalığın bir getirisi olan nöbetler, bir süre zarfı boyunca sinir sisteminde bir sinir hücresi grubunda senkronize şekildeki uyarılmanın meydana gelmesiyle oluşur. Epilepsi krizlerinin bazısında kas kasılmaları da görülebilmektedir.
Sara hastalığındaki nöbetler ve kriz geçirme her ne kadar birbiri yerine kullanılsa da esasında aynı şeyi ifade etmemektedirler. Sara krizleri ile nöbet arasındaki fark, epilepsinin tekrarlayan ve kendiliğinden oluşan nöbetlerle seyrediyor olmasıdır. Kısacası tek bir nöbet, o kişinin epilepsi rahatsızlığına sahip olduğunu gösteremez.
2 – Epilepsi Neden Olur?
Epilepsi nedir kadar Epilepsi hastalığının neden oluştuğu da merak edilmektedir. Epilepsi nöbetlerinin gelişiminde birçok farklı mekanizmadan söz edilebilmektedir. Sinirlerin dinlenme ya da uyarılma durumları arasında yaşanan dengesizlikler, epilepsi nöbetlerinin altında yatan nörobiyolojik temel olarak sayılabilmektedir. Epilepsi öykülerinin hepsinde altta yatan nedenin tespiti tam olarak mümkün değildir.
- Doğum travmaları
- Oluşan kazalar sonucu kafa travmaları
- Zorlu doğum öyküler
- İleri yaşlar beyin damarlarındaki vasküler anormallik
- Yüksek ateşe bağlı hastalıklar
- Aşırı kan şekeri düşüklüğü
- Alkol
- Kafa içi tümörleri
- Beyin iltihapları
Nöbet geçirmeye yatkınlık veren nedenlerden bazılarını oluşturmaktadır. Epilepsi bebeklik döneminde görülebileceği gibi ileriki yaşlarda herhangi bir dönemde de görülebilmektedir.
3 – Epilepsi Nedir Belirtileri Nelerdir?
Bazı Epilepsi hastalık çeşitleri aynı anda veya ardışık olarak gerçekleşerek kişilerde birçok belirtilerin ya da bulgunun ortaya çıkışına neden olabilmektedir. Belirtilerin süresi birkaç saniye ila 15 dakika arasında farklılık gösterebilmektedir. Bazı belirtileri ise Epilepsi nedir ve Epilepsiye bağlı nöbetlerin öncesinde oluştuğundan dolayı önemli kabul edilmektedir.
| EPİLEPSİ NEDİR BELİRTİLERİ NASILDIR? | |
| Ani şekilde ortaya çıkan yoğun korku ve endişe | Sersemlik hissi |
| Mide bulantısı | Görmeyle alakalı değişiklikler |
| Vücudun dışına çıkmışlık hissiyatı | El ve ayaklarda kısmı hareket kontrolsüzlüğü |
| Yoğun bağ ağrısı | Bilinç kaybını takip eden zihin karışıklığı ve dengesiz ruh hali |
| Kaslarda kontrolsüz kasılmalar | Epilepsi belirtilerinde ayırt edici olarak ağızdan köpük gelmesi |
| Ağızda garip tat | Garip ve anlamı olmayan sesler çıkarma |
| Ruh halinde ani değişiklikler | Diş kenetlenmesi ve dil ısırılması |
4 – Psikolojik Epilepsi Belirtileri Nelerdir?
Psikolojik epilepsi nedir diye bakıldığında bu tür, duygudurum bozukluğu veya travma nedeniyle meydana gelen nöbetler ile karakterizedir. Bu türün nöbetleri duygusal bir tepki olarak başlar ancak fiziksel bir etki de yaratır. Psikolojik epilepsi nöbetlerinin özellikler çarpıntı, terleme, aşırı nefes alma ve ağız kuruluğunu içerebilmektedir.
Dissosiyatif nöbetlerin belirli özellikleri epilepsi nöbetlerine çok benzemektedir. Bu fiziksel özellikler arasında farkındalığın kaybolması, duyu kaybı ve hareket kontrol kaybı yer almaktadır. Epilepsi nedir doğrultusunda epileptik olmayan nöbetler, epileptik nöbetlere benzer olabilir.
Ancak bu tür nöbetler beyindeki anormal elektriksel aktivitelerden kaynaklı değildir. Epileptik olmayan nöbetler daha çok psikolojik nedene dayanır. Psikolojik Epilepsi nedir ve belirtileri nelerdir diye bakılacaksa:
- Geçmiş olaylar
- Süre
- Bağırsak ve mesanenin kontrolünde kayıplar
5 – Uykuda Epilepsi Belirtileri Nelerdir?
Uykuda Epilepsi nedir, Epilepsi hastalarının sıkça yanıt aradığı sorular içerisindedir. Beyinde bulunan ilgili nöronların anormal ve kontrol dışında boşalmaları sonucu meydana gelen ataklarla birlikte kişide kasılma, duygusal değişimler ve bilinç farklılığı gibi uykuda Epilepsi belirtileri görülmektedir.
Uykuda Epilepsi belirtileri oluştuğunda birey uykusundan uyanarak tüm gece uykusuz kalabilir. Gece geçirilen Epilepsi nöbetinden sonra ise insanlar gün içerisinde hem sersem hem de uykusuzu hissedebilir. Birey uyurken Epilepsi nöbeti geçirdiğini anlamıyorsa, gün içerisindeki yorgunluk ve bitkinlik hastalığın bir işaretçisi olabilmektedir.
Uykuda Epilepsi belirtileri sayesinde hastalar nöbet geçirip geçirmediklerini anlayabilmektedir. Uykuda Epilepsi nedir ve belirtileri nasıl diye bakıldığında:
| UYKUDA EPİLEPSİ NEDİR BELİRTİLERİ NASILDIR? | |
| Uykudan ani şekilde uyanmak ve uyuyamamak | Uykudan uyandıktan sonra tekrar uyumakta zorluk yaşama |
| Gün içerisinde sürekli uykulu ve yorgun hissetmek | Göz hareketlerinde hızlanma |
| Uykusuzluk sonucu stres ve gerginlik yaşama | Dikkat eksikliği ve algıda bozulmalar |
6 – Sonradan Epilepsi Neden Olur?
Epilepsi vakalarının büyük bir bölümünde neden kesin olarak belirlenemez ancak nedeni saptanabilen vakalarda ise sinirsel uyaranlar, doğumsal anomaliler, kafa travmaları, doğum travmaları, beyin damar rahatsızlıkları, tümörler ve iltihaplar söz konusu olabilmektedir. Sonradan oluşan Epilepsi nedir ve neden olur diye sorulduğunda sonradan Epilepsiye neden olabilecek sebepler kısaca şunlardır:
- Demans
- Kafa darbeleri ve geçirilen travmalar
- Yaş
- Nörolojik kaynaklı sebepler
- İnme
- Damar hastalıkları
- Beyin tümörleri
- Aşırı alkol kullanımı ve uyuşturucu
- Down sendromu gibi genetik hastalıklar
Bu tip Epilepsiler idiyopatik veya kriptojenik olarak adlandırılmaktadır. Epilepsi nöbetleri de yaşam içerisinde herhangi bir dönemde başlayabilmektedir. Epilepsinin en sık görüldüğü zaman dilimleri ise 20 yaş öncesi, ilk üç yaş veya ergenlik çağı yakınıdır.
7 – Epilepsi Hastalığı Nasıl Geçer?
Epilepsi nedir ve belirtileri nasıldır sorusunun ardından Epilepsinin nasıl geçeceği de ilgi konusudur. Öncelikle burada uzmana gitmek ve onun takibinde Epilepsi tedavisi gerçekleştirmek hayati önem taşımaktadır. Kişiye doktor tarafından Epilepsi tanısının koyulmasının ardından doktor, ilaçlı tedavi ile nöbetlerin durdurulmasını hedeflemektedir. Anti- epileptik ilaç kategorisinde yer alan bu ilaçların hem belirlenen dozda hem de kararlaştırılan sürede kullanılması son derece önemlidir.
Çoğunlukla hastanın nöbetleri, ilaç tedavisi ile son bulabilmektedir. Ancak nöbetler devam ediyorsa altta yatan rahatsızlığa bağlı olarak farklı cerrahi yöntemler de uygulanabilmektedir. Doktor tarafından incelenerek karar verilen bu cerrahi yöntemler ile Epilepsi nöbetleri ortadan kaldırılabilmektedir. Bu sayede kişinin nöbet sıklığı ve şiddeti azaltılabilmektedir.
8 – Epilepsi Nöbetlerinde Nasıl Davranılmalı?
Epilepsi hastalığında geçirilen nöbetler hem hastayı hem de hastanın yakınında bulunan kişileri ilgilendirebilmektedir. Nöbet esnasında ilk olarak ambulansı arayarak tıbbi müdahale istemeniz gerekir. Ardından nöbet geçiren kişinin etrafını boşaltarak, gömlek ve kemer gibi sıkıştırıcı parçalardan kurtararak hastaya destek olabilirsiniz.
Hastanın ağzına bir şey koymayın veya bir şeyler yedirip içirmeye çalışmayınız. Çeneyle alakalı zorlayıcı hareketler geri dönülemez sonuçlara yol açabileceği için mümkün olduğunca dikkat ediniz. Solunum yolunun açık olmasını sağlayarak nöbetin geçmesini bekleyebilirsiniz. Burada kesinlikle tıbbi destek almanız hayatı önem taşır.
Sık Sorulan Sorular
Epilepsi nedir denildiğinde herkesin aklına belirli şemalar gelmektedir ancak bu hastalık detaylı şekilde ele alınması gereken rahatsızlıklardandır. Sadece nöbetlerin bilindiği Epilepsi hastalığında sık sorulan sorular şu şekildedir:
Epilepsi Hastalığı Tehlikeli mi?
Epilepsi hastalığı hekim tarafından kontrol edilmediğinde veya hekim tarafından tedavi uygulanmadığında tehlikeli boyutlara ulaşabilmektedir. Bununla birlikte bilinçsizce yapılan tedavi gibi yöntemler de hastalığın kalıcı hasarlar bırakmasına neden olabilmektedir.
Epilepsiyi Tetikleyen Şeyler Nelerdir?
Açlık, uykusuzluk, parlayan ışıklar, kapalı alanlar, yorgunluk ya da hızlı ışık değişimleri Epilepsiyi tetikleyen faktörler arasında yer almaktadır. Tiz sesler, bazı ilaçlar veya havasız ortamlar da Epilepsiyi tetikleyebilmektedir.
Epilepsi Geçiren Kişi Ne Hisseder?
Uyuşukluk, garip tat veya koku alma, hantallık, zaman ve mekân algısında bozulmalar, az konuşma ve çok yavaş hareketler Epilepsi hastalarının hissettikleri arasındadır. Aynı zamanda hastalar meydana gelen nöbetin farkında olabilmektedir.
Epilepsi Hastaları Çok Sinirli Olur mu?
Yüksek tansiyon, şeker ve epilepsi gibi hastalıkların öfke nöbetleriyle ilişkisi bulunduğu bilinir. Özellikle nörolojik hastalık olan Epilepsi, öfke ataklarıyla da kendini belli edebilmektedir.
Biten Epilepsi Tekrar Başlar mı?
Anti-epileptik ilaçlar düzenli ve kesinlikle aksatmadan kullanılmalıdır. 3-5 yıl içerisinde hasta hiç epilepsi nöbeti geçirmez ve EEG kontrolü de normal çıkarsa hekim kontrolünde ilaçlar yavaş yavaş kesilebilmektedir. Hekim tarafından uygun görülerek kesilen ilaçlar sonrasında nöbetlerin tekrarlama olasılığı bulunur. Tekrarlayan nöbetlerde vakit kaybetmeden uzmana başvurulmalıdır.
Epilepsi Hastası Çocuk Doğurabilir mi?
Her şeyden önce Epilepsi hastası bir kadın gebelik düşünüyorsa bu süreç uzmanla birlikte planlanmalıdır. Uzman kontrolünde kullanılan ilaçlar en az düzeye indirilir hatta kullanılan ilaç sayısı azaltılır. Bu sayede tedavi sürdürülürken gebe kalınabilmektedir.
Gebelik sürecinde hastayı nöroloji uzmanıyla birlikte kadın doğum uzmanı yakın takibe alarak düzenli kontrol eder. İlaç kullanan epilepsi hastası annelerin normal çocuk doğurma oranı ise genelde yaklaşık %90-95 oranındadır.
MR’da Epilepsi Çıkar mı?
MR görüntüleri Epilepsi teşhisinde önemlidir. MR görüntüleri ile birlikte Epilepsinin varlığı büyük oranda tespit edilebilmektedir.
