Enflasyon oranı birçok farklı unsurun etkisi altındadır. Bu unsurlar yıllara göre düşüş ve yükselişin temelini oluşturur. Bu durum bir ülkenin ekonomik dengesi hakkında da bizlere bilgi vermektedir. Enflasyon oranı ve ülkelerin ekonomik istikrarı ters orantılı olarak çalışmaktadır. Bu oran ne kadar düşük ise o ülke ekonomik anlamda o kadar yüksek ekonomik istikrara sahip olur.
Bu Yazıda Neler Var?
- Enflasyon Oranındaki Etkili 3 Unsur
- Türkiye Enflasyon Oranı Kim Tarafından Hesaplanmaktadır?
- Yıllık Enflasyon Oranları Nasıl Hesaplanır?
- 6 Aylık Enflasyon Oranı İçerisinde Kaç Hesaplama Kalemi Bulunur?
- Aylık Enflasyon Oranları Değişimleri
- ENAG Enflasyon Oranı
- Enflasyon Oranı 2024 Yılında Kaç Olarak Gerçekleşmiştir?
- 2024 Şubat Enflasyon Oranı Beklentisi Kaçtır?
- Bugün Açıklanan Enflasyon Rakamları
- Son 4 Yıl Yıllık Enflasyon Rakamları
- Sıkça Sorulan Sorular
- 1 – 2023 Aralık Enflasyonu Kaç Çıktı?
- 2 – 2023 Enflasyon Sepetinde Neler Var?
- 3 – 2024 Kira Zammı Ne Kadar Olacak?
Enflasyon Oranındaki Etkili 3 Unsur
Enflasyon oranı hem özel sektör tarafından hem de kamu tarafından hesaplanmaktadır. Bu oranlar kimi zaman değişik oranlarda da çıkabilmektedir. Bu 3 unsurun özellikleri mevsim geçişlerine ve ülke ihtiyaçlarına göre de değişmektedir. Oranın belirlenmesinde ki bu 3 unsur şu şekildedir;
- Ürün ve hizmet maliyetindeki değişimler.
- Piyasada ki ürüne olan arz talep dengesi.
- Piyasanın geleceğe yönelik beklentisinin olumlu yönde olup olmaması.
Türkiye Enflasyon Oranı Kim Tarafından Hesaplanmaktadır?
Bu oran TÜİK üzerinden hesaplanmaktadır. Bu oranın hesaplanması ayrıca özel şirketler tarafından da hesaplanmaktadır. Oranın açıklanması ile birlikte devlet memurlarına yapılacak olan maaş zammı da kesinleşmiş olacaktır. Kanunla belirlenen bu maaş zammı oranı TÜİK verilerine dayalı olarak yapılmaktadır. Ayrıca özel sektörde çalışan asgari ücretli tarifeleri bu oran üzerinden belirlenmektedir.
Yıllık Enflasyon Oranları Nasıl Hesaplanır?
Bu oranlar yıl boyunca meydana gelen fiyat değişiklikleri üzerinden hesaplanır. Örneğin kuru bakliyat üzerinden yapılacak olan hesaplama için yıl başı ve sonu fiyatları belirlenir. Belirlenen fiyatlar arasındaki fiyat farkı hesaba katılır ve bu şekilde gerçekleşmiş olan yıllık oran belirlenir. Bu yıllık oran üzerinden de ülke refah payı ve ekonomik istikrar raporu oluşturulmaktadır.
6 Aylık Enflasyon Oranı İçerisinde Kaç Hesaplama Kalemi Bulunur?
Bu oran içerisinde 3 farklı hesaplama kalemi yer alır. Bu 3 farklı kategori birbirinden değişik oranlarda olabilmektedir. Bu kalemlerden ilki genel enflasyon oranı. Bu oran son 6 ay için %35 olarak gerçekleşmiştir. Bir diğer oran ise gıda enflasyonudur. Bu oran ise %72 olarak gerçekleşmiştir. Son oran ise dar gelirli gıda enflasyonudur. Bu oran ise %113 olarak gerçekleşmiştir.
Aylık Enflasyon Oranları Değişimleri
Değişik oranlarda ortaya çıkan bu oran ay içerisinde belirlenmiş olan ürünlerde oluşan zamları tanımlar. Bu değişimler içerisinde vergi artışları, yol masrafları, çalışanın işveren üzerindeki maliyeti gibi konular etkilidir. Aylık enflasyon oranları buna ek olarak kısa vadeli değişimlerin de habercisi konumundadır. Ani müdahalelerin enflasyon üzerindeki etkisi en iyi aylık değişimler üzerinden görülmektedir.
ENAG Enflasyon Oranı
ENAG oran hesaplama işlemini yapan özel kuruluşlardan biridir. Bu oranlar hem kamu hem de özel kuruluşlar tarafından hesaplanmaktadır. ENAG ve kamu kurumları hesaplama oranı arasında bazı dönemler farklılıklar oluşabilmektedir. ENAG son olarak yaptığı oran hesaplamalarında TÜİK hesaplamalarının neredeyse 2 katı oranında açıklama yapmış ve bu oranı %127 olarak belirtmiştir.
Enflasyon Oranı 2024 Yılında Kaç Olarak Gerçekleşmiştir?
2024 yılına henüz yeni olarak girilmiştir. Bu nedenle yıllık bazlı bir hesaplama söz konusu olmamaktadır. Bununla beraber aylık olarak hesaplamalar ise yapılabilmektedir. Ocak ayı enflasyon oranı aylık bazda %6,7 olarak gerçekleşmiştir. Buna ek olarak gıda ve alkolsüz içecekler açısından gerçekleşen oran ise 5,19 olarak hesaplanmıştır.
2024 Şubat Enflasyon Oranı Beklentisi Kaçtır?
Belirli bir ayın ya da yılı beklentisi hesaplanırken önceki ayın da verileri dikkate alınır. Ayrıca piyasa içerisinde değişen arz talep dengesi ve mevsimsel geçişler de bu oranda etkilidir. Şubat ayı beklentisi ise Ocak ayından düşük olmayacak şekilde beklenmektedir. Bu oran ise 6,9 oranında olabileceği düşünülmektedir. Son hesaplamalar ay bitiminden itibaren 1 hafta içerisinde yapılmaktadır.
Bugün Açıklanan Enflasyon Rakamları
Bu rakamlar genel olarak son 1 ayı kapsamaktadır. Bu hesaplama ay bitimi ile yapılmaktadır. Ayrıca başlayan yeni aya ait veriler bu hesaplama içerisinde kullanılmaz. Buna ek olarak bu oran bir sonraki ay için de piyasaya ışık olma özelliğindedir. Önceki yılın aynı ayı ile de kıyaslanabilen bu oran yıllar arası değişimleri de gösterir konumdadır.
Son 4 Yıl Yıllık Enflasyon Rakamları
Bu rakamlar yıllara göre değişim gösterebilmektedir. Rakamların yıllara göre değişik olmasının nedenleri arasında o ülkenin ekonomik istikrarı ana unsuru oluşturur. Ayrıca o ülkenin etrafında meydana gelen uluslararası olaylar da komşu ülkelerin enflasyon oranı etkileyebilmektedir. Son 4 yıl içinde hesaplanan yıllık oranlar ise şu şekildedir;
Hesaplanan Yıllık Oran | Hesaplama Yılı |
14,60 | 2020 |
36,08 | 2021 |
64,27 | 2022 |
64,77 | 2023 |
Sıkça Sorulan Sorular
Sıkça sorulan sorular başlığında konu hakkında okuyucuların en çok sorduğu sorular cevaplanmaktadır. Bu şekilde okuyucular merak ettikleri soruların cevaplarını en net ve hızlı şekilde almış olacaklardır. Bununla beraber okuyucular yıllık bütçelerini de bu bağlam üzerinden hesaplayabilmektedir. Açıklanan konu hakkında sıkça sorulan sorulardan bazıları ise şu şekildedir;
1 – 2023 Aralık Enflasyonu Kaç Çıktı?
Aralık ayı yılın son ayı olması nedeniyle oranların hesaplanmasında oldukça önemli bir dönemi kapsar. Ayrıca Aralık ayı bir sonraki yılın ilk ayı olana Ocakla da sık sık karşılaştırılmaktadır. 2023 yılı aralık ayı TÜİK tarafından hesaplanan oran ise 6,4 oranında açıklanmıştır.
2 – 2023 Enflasyon Sepetinde Neler Var?
Bu sepet içerisinde birçok alandan ürünler bulunmaktadır. Bu şekilde genel piyasa üzerinde ki fiyat değişimi daha net olarak hesaplanabilmektedir. Bu sepet içerisinde ise pamuklu ürünler, plastik mutfak eşyaları, içecek ve meşrubat grubu, genel gida fiyatlari gibi kalemler yer alır.
3 – 2024 Kira Zammı Ne Kadar Olacak?
2024 Yılında yapılacak olan kira zamları geçici kanun ile koruma altına alınmıştır. Kanun 2024 yılının temmuz ayına kadar geçerlidir. Bu kanun 2022 yılında yapılan fahiş zamlar sonucunda getirilmişti. 2024 yılının temmuz ayından itibaren ise kanunun uzatılmaması halinde geçerliliği sona erecektir.