Bilim felsefesi nedir sorusu son zamanlarda çok fazla araştırılan sorulardan bir tanesi olarak karşımıza çıkar.Bildiğiniz gibi birçok felsefe türü vardır ve bunlardan bir tanesi de bilim felsefesi olarak adlandırılan felsefedir. Temelde bilimin ve felsefenin anlamları ve ele aldıkları konu bakımından sonsuz olduğunu söyleyebiliriz. Bu yüzden de bilimin felsefi bir biçimde ele alınması onun açıklanması açısından önemlidir. Çünkü bu yolla insanlık olarak, zaman içerisinde bildiklerimizi nasıl bildiğimizi anlayabiliyoruz.
Peki ama bilim ne yapar? Bilim felsefesi nedir? Bilimsel bilginin felsefesi nasıl çalışır? Bu felsefe türü bizim için ne anlam ifade ediyor? Ya da bilim felsefesinin temel kavramları nelerdir? İşte sizin de aklınızda bu sorular oluştuysa sizi yazımızı okumaya davet edelim. Emin olun bu yazıdan sonra bilimin ve felsefesinin ne işe yaradığını çok iyi bir şekilde anlayacaksınız.
Bu Yazıda Neler Var?
Bilim Felsefesi Nedir? Bilim Felsefesi Özellikleri Nelerdir?
Bildiğiniz gibi bilim, bizim hayatımızı kolaylaştıran bir çalışma alanıdır. Ama bilim ve bilim felsefesi bununla da sınırlı değildir. Çünkü biz sadece bugünkü anlamı ile bilimi biliyoruz. Bu anlamı ise ünlü Alman Felsefeci Karl Popper’e borçluyuz. Bizim bugün bildiğimiz anlamdaki bilim tanımını kendisi yapmıştır. Popper’e göre bilimin tanımı kısaca; test edilebilir her görüşü elverişli sistemler seçmek amacıyla yanlışlamaya tabi tutmaktır.
İşte bilim felsefesi kavramları da bu konu ile çok yakından ilişkilidir. Çünkü bilimsel felsefe, bilimin ne olduğunu araştırır. Bilimsel kuramların özgül yapılarını ortaya koymaya çalışır. Bunu yaparken de bilimin alanlarını ve bilimsel yöntemin anlamlarını da araştırmaktadır. Çünkü bilim bu şekilde ilerler.
Ayrıca bilim felsefesi soruları da çok önemlidir. Çünkü bu felsefe türü en başta bilimin ne olduğu sorusuna cevap aramakla başlar. Bu yüzden aslında kendi kendinin varoluşunu da sorgulayan bir sistemdir. Bu bakımdan da izine az rastlanır ve kendi içerisinde en güvenli yollardan sonuca ulaşan bir sistem olarak var olmaktadır. Bu yüzden de yüzyıllardır bilim insanları tarafından kullanılmaktadır.
Bilim Felsefesi Nedir – Bilim Felsefesi Konuları Nelerdir?
Peki ama bilim felsefesi nedir ve konuları hakkında ne söyleyebiliriz.? Bilim felsefesinin konuları açıklandığında aynı zamanda bilim felsefesi nedir sorusunun da cevabı verilmiş olacaktır. Öncelikle bilim felsefesi için kendi kendini sorgulayan iyi düşünülmüş bir sistem olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü bu sistemin ana konusu daha önce de dediğimiz gibi bilimin ne olduğunu sorgulamaktır. Tabi bunun dışında da diğer birçok dalda sorgulama ve anlam arama çabası içine girmiştir.
Bu dallardan bir tanesi de bilimin gelişiminin anlamının ne olduğudur. Yani biz insanlar bir şeyler yapıyoruz. Bu yaptığımız şeyleri deneye tabi tutup hipotezimizle uyumlu olup olmadıklarına bakıyoruz. Sonra bilim yaptık diyoruz. Tamam ama, bilim felsefesi burada, bilimin gelişimine nasıl bir anlam kattığını sorguluyor. Bu yüzden de yapılan bilimsel çalışmalar içinde bu soruya cevap vermek gerekiyor.
Ayrıca Francis Bacon’dan Rene Descartes’e ve Karl Popper’den Thomas Kuhn’a kadar bilim felsefesi filozofları da bu sorulara yanıt aramıştır. Bu insanların yaptıkları katkı muazzamdır. Çünkü bu bahsedilen kişiliklerin tamamı bizim bugün, yaptığımı şeye bilim dememizin arkasında yatan beyinlerdir. Ayrıca elbette bu insanların başka alanlarda çalışmaları da bulunmaktadır.
Bilim Felsefesi ve Felsefe İlişkisi Nasıl Şekillendi?
Bilim felsefesi nedir sorusunu yanıtlamak için öncelikle felsefe ile olan ilişkisini açıklamak gerekir. Aslında her şeyin başlangıcında felsefe vardı. Felsefeciler yaşadıkları dönemin bir nevi bilim insanlarıydı. Çünkü bu insanlar ilk dönemler için her ne kadar bilim felsefesi kavramını bilmeseler de herkesten çok şey biliyorlardı. Ayrıca bu bilgileri her konu için geçerliydi. Dolayısıyla bu insanlar hem bilime hem de felsefeye hâkim olmaya çalışıyorlardı.
Bu yüzden de zaman içerisinde her iki kavramda genişlemeye başladı. Bu genişleme ile birlikte bu kavramlara çeşitli alt kavramlar eklendi. Bu eklenmenin sonucu olarak da bilim ve felsefe bizim bugün bildiğimiz ayrı anlamlara kavuştu. Ancak bilim felsefesi nedir sorusunun cevabının arayışı tam olarak 1960’lı yıllarda canlandığını söylersek herhalde hata yapmayız.
Çünkü bu yıllardan önce bilim, giderek pozitivizm etkisinde şekillenmişti. Bu durumda felsefenin sonunu getirmiş gibiydi. Ancak 20. Yüzyıl felsefecilerinden olan; Karl Popper, Thomas Kuhn, Imre Lakatos ve Paul Feyerabend gibi etkili bilim felsefesi düşünürleri durumu kurtardı. Bu hamleden sonra ise bilimsel felsefe, içinde çok geniş ve çok anlamlı açıklamalar barındırmaya başladı. Böylelikle bilim ve felsefe ilişkisi yeniden kurulmuş oldu.
Bilim Felsefesi Nedir – Bilim Felsefesi Filozofları Kimlerdir?
Bilim felsefesi nedir sorusu kadar bilim felsefesi filozofları kimlerdir sorusu da merak edilen sorular arasında yer alır. Bilim felsefesi filozoflarını şu şekilde sıralamak mümkün olacaktır;
- Aristoteles
- Sokrates
- Imre Lakatos
- Platon
- Thomas Khun
- Karl Popper
- Hilary Putnam
- Gazzali
Bahsedilen filozoflar Bilim felsefesi nedir sorusuna ayrıntılı bir şekilde yanıt vermiş filozoflar arasında yer alır. Fakat bilim felsefesi filozofu olarak adlandırılan daha birçok filozof olduğunu söylemek de mümkündür. Bilim felsefesi nedir sorusu kadar Feng Shui Felsefesi de merak edilen ve araştırılan felsefeler arasında yer alır. Siz de Feng Shui Felsefesi hakkında bilgi almak isterseniz ilgili yazımıza göz atabilirsiniz.
