Şeker hastalığı belirtileri bir diğer adıyla diyabet, pankreasın insülin üretiminde yetersiz kalmasıyla meydana gelen uzun süreli kronik bir hastalıktır. Bu hastalık kan dolaşımında glikozun birikmesi yani, kan şekerinin yükselmesi demektir. Kalıcı bir tedavisi bulunmayan diyabetin, tedavi yöntemleri kan şekerinin yükselmesini ve düşmesini önlemek amacıyla yapılmaktadır.
Yaşam koşulları ve beslenme alışkanlıkları bu hastalığın oluşumunda önemli bir rol oynamaktadır. Bu hastalığın oluşumunda meydana gelen nedenlerinin yanı sıra, şeker hastalığı belirtileri bulunmaktadır. Şeker hastalığı belirtileri genellikle; sık sık idrara çıkma, ağız kuruluğu ve susuzluk, ellerde ve ayaklarda uyuşma-karıncalanma, sürekli acıkma, ani kilo kaybı, yaraların geç iyileşmesi, ayaklarda yanma hissi, gözlerde bulanıklık gibi belirtilerdir.
Bu Yazıda Neler Var?
- Şeker Hastalığı Belirtileri Kimlerde Görülür?
- Çocuklarda Şeker Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
- Şeker Hastalığı Çeşitleri Nelerdir?
- 1 – Tip 1 Şeker Hastalığı Belirtileri
- 2 – Tip 2 Şeker Hastalığı Belirtileri
- Şeker Hastalığının Açabileceği Komplikasyonlar
- Şeker Hastalığından Korunmak İçin Neler Yapılmalı?
- Sık Sorulan Sorular
- 1 – Şeker Hastalığında Doğru Beslenme Nasıl Olmalıdır?
- 2 – Şeker Ameliyatı Kimlere Yapılır?
- 3 – Şeker Hastalığı Belirtileri Değişiklik Gösterir mi?
- 4 – İnsülin Tedavisi Böbreklere Zarar Verir mi?
Şeker Hastalığı Belirtileri Kimlerde Görülür?
Yanlış beslenme alışkanlıkları, hareketsiz yaşam tarzı gibi nedenlerle meydana gelen şeker hastalığı belirtileri doğrultusunda kronik bir hastalık türü olan diyabet, son yıllarda artış gösteren bir hastalıktır. Şeker hastalığı belirtileri çocuklarda, genç erişkinlerde ve yaşlı bireylerde görülmektedir. Daha sık görülen grup ise, orta yaş ve üzerindeki kişilerde şeker hastalığı belirtileri yoğun görülür.
Çocuklarda Şeker Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Diabetes Mellitus olarak bilinen şeker hastalığının, insülin salgılanmasının yetersiz olmasıyla yağ, şeker ve protein metabolizmasında bir takım değişimler ortaya çıkması sonucunda, kan şekerinin yükselmesi olarak sonuçlanan kronik bir hastalıktır. Diyabet çeşidi olarak bilinen Tip 1 diyabet, çocuklarda görülen bir hastalıktır. Çocuklarda görülen Tip 1 DM gelişimi tıbbi olarak görülebilen bir evreden oluşmaktadır.
Bu evrede genetik yatkınlıklar, çevresel faktörlerin bağışıklık sisteminin çalışmasını bozması, pankreas hücrelerindeki hasarın ilerleyerek metabolik bozukluğun başlaması ve OGTT bozulması ile sonuçlanan açlık durumunda kan şekeri yükselmesi gibi unsurlardan meydana gelerek oluşmaktadır. Çocuklarda meydana gelen şeker hastalığı belirtileri ise;
- Yorgunluk ve laterji.
- Gece uykusunda idrar kaçırması.
- Sık tuvalete çıkma.
- Çok fazla su tüketimi.
- Aşırı yemek yeme.
- Ani kilo kaybı.
Şeker Hastalığı Çeşitleri Nelerdir?
Bir çok komplikasyonları bulunan şeker hastalığı belirtileri, çeşitlerine göre 4’e ayrılmaktadır. Bunlar;
| Sıralama | Diyabet Çeşidi |
| 1 | Tip 1 Diyabet |
| 2 | Tip 2 Diyabet |
| 3 | Gebelik(Gestasyonel) Diyet |
| 4 | Diğer sebepler(hormonal bozukluk, ilaç kullanma v. Nedenler) |
1 – Tip 1 Şeker Hastalığı Belirtileri
Tip 1 diyabet insülin eksikliğinde meydana gelen bir rahatsızlıktır. Bağışıklık sisteminin aşılanma, virüs, ilaç, fizik veya psişik stres vb. Nedenlerle normal değerlerden sapması sonucu insülin yapımını üstlenen hücrelerin tahribiyle oluşmaktadır. Pankreas beta üzerinde meydana gelen bu tahribat %80’in üzerine çıktığında, şeker hastalığı belirtileri görülmektedir.
Tip 1 şeker hastalığı belirtileri şu şekilde açıklanabilir; cilt yüzeyinde kuruluk, ağız kuruluğu, çok su içme, sık idrara çıkma(geceleri daha fazla çıkma), nefeste kötü koku(aseton kokusu), derin solunum alıp verme, karın ağrısı, bulantı- kusma, dalgınlık, halsizlik ve yorgunluk gibi değişimler Tip 1 şeker hastalığı belirtileri olarak bilinmektedir.
2 – Tip 2 Şeker Hastalığı Belirtileri
Tip 2 diyabet hastalığı, genellikle rahatsızlığın başlangıç döneminde pankreas insülin salgılaması rağmen salgılanan insülin hücreler tarafından kullanılmaz. Hastalığın ilerleyen zamanlarında ise insülin salgılanması yetersiz kalır. Şeker hastalığı çeşidi olarak bilinen Tip 2 Diyabet, diğer çeşitlerin aksine uzun yıllar klinik belirti göstermeyebilmektedir.
Tip 2 diyabet çoğunlukla 40 yaş üzerinde görülen ve enfeksiyon, gebelik, ameliyat, fazla kilo alınması veya stres gibi nedenlerle meydana gelmektedir. Uzun yıllar belirtilerini göstermese de Tip 2 şeker hastalığı belirtileri; sık sık enfeksiyon gelişmesi(özellikle idrar yolu), cilt dokularında oluşan yaraların geç iyileşmesi, zaman zaman görme bozuklukları, iştaha rağmen kilo kaybı, ayaklarda ve ellerde uyuşma- karıncalanma gibi belirtilerdir.
Şeker Hastalığının Açabileceği Komplikasyonlar
Bireylerde şeker hastalığı belirtileri üzerine uzman bir hekim tarafından diyabet tanısı konulan bazı hastalar, diyabetten ötürü bir takım komplikasyonlar ile karşılaşabilmektedir. Çoğunlukla orta yaş ve üzeri bireylerin sinirlerinde, böbreklerinde, gözlerinde ve ayaklarında bazı problemler çıkabilmektedir. Kadınlarda şeker hastalığı belirtileri ve erkeklerde şeker hastalığı belirtileri gibi, komplikasyonları da aynıdır.
Bunların yanı sıra yüksek tansiyon riski, kalp ve damar hastalıkları gibi riskler de diyabet sonrasında artan ve diyabet hastalığı ilerledikçe organlarda tahribat oluşabilmektedir. Deriye ve vücudun diğer bölgelerine kan taşıyan küçük damarlarda hasarlar görülmektedir. Özellikle yüksek kan şekerine sahip şeker hastalarının, küçük kan damarlarında zayıflık veya alyuvarların esnekliğini kaybetmesi oluşan zararlardandır. Şeker hastalığı belirtileri, komplikasyonları şu şekilde sıralanabilir;
- Kan şekerindeki değişimlere bağlı olarak göz kırıcılığı gibi gözlük numarası değişimlerine neden olur.
- Retina hasar sonucunda göz içi kanamaları, bant oluşumu, Retina ayrılması gibi rahatsızlıklar görülür.
- Göz içi basınç artışına neden olur.
- Katarak oluşumuna sebep olmak veya katarak oluşumunu hızlandırır.
- Retinada görme merkezinde ödem oluşturarak görme kaybına neden olur.
Şeker Hastalığından Korunmak İçin Neler Yapılmalı?
Çocuklarda, orta ve ileri yaş gruplarında görülebilen şeker hastalığının ilerlememesi için tedavi olunmadığında, vücuttaki hasar çokta fazla olabilmektedir. Bu hasar diğer organlara da zarar vererek, vücut direncinin çok daha düşük olmasına neden olur. Bireyler için bazı unsurlara dikkat edildiğinde, diyabet riski daha az görülmektedir. Bu hastalığın oluşumunu engellemek için dikkat edilecek noktalar;
Boya uygun vücut ağırlığına sahip olunmalı, sigara kullanılmamalı, alkol kullanımına dikkat edilmeli, fiziksel aktivite artırılmalı, haftanın en az beş günü 30 dakika tempolu yürüyüş yapılmalı, günlük tüketilen tuz miktarı 5 gramı geçmemeli, yeterli ve dengeli beslenme sağlanmalı(porsiyonlarda sebze-meyve ağırlıklı olmalı) ve tam tahıl ürünleri kuru baklagiller ağırlıklı olarak tüketilmelidir.
Sık Sorulan Sorular
Şeker hastalığı ile ilgili sık sorulan sorular ve yanıtları;
1 – Şeker Hastalığında Doğru Beslenme Nasıl Olmalıdır?
Şeker hastalığında beslenme tedavisi, bireyler için oldukça önem taşımaktadır. Uygulanan sağlıklı beslenme, kan şekerinin sağlıklı seviyede tutulması ile kan yağlarındaki artış önlemlenir. Buna istinaden; zeytinyağı ve tereyağı tercih edilmeli, şekerden kızartılmış ve kavrulmuş besinlerden uzak durulmalı, posa içeriği artırılmalı, meyve kabukları soyulmamalı, kan şekerini hızlı yükselten besinlerden kaçınılmalı ve su tüketimi artırılmalıdır.
2 – Şeker Ameliyatı Kimlere Yapılır?
Tip iki şeker hastalığında kan şekeri düzeyini sınırda tutmak için hastalara insülin desteği uygulanmaktadır. Diyabetin ilerlemesini önleyecek diğer tedavilerle birlikte alınan önlemlerin yetersiz kalması sonucunda cerrahi seçenek tercih edilir. Bu rahatsızlığın seyri ciddileşirse yani, diyabetten ötürü diğer organlar hasar görürse cerrahi tedavi düşünülür.
3 – Şeker Hastalığı Belirtileri Değişiklik Gösterir mi?
Şeker hastalığı belirtileri çeşidine göre bireylerde değişiklik gösterse de benzer belirtiler görülmektedir. Şeker hastalığının çeşitlerine göre ortak belirtiler; ağız kuruluğu, cilt dokusundaki kuruluk, susuzluk, el ve ayaklarda karıncalanma hissi gibi belirtiler diyabet çeşitlerinde görülen benzer belirtilerdir.
4 – İnsülin Tedavisi Böbreklere Zarar Verir mi?
İnsülin tedavisinin böbreklere zararı olmamaktadır. Ani şeker yükselmesi belirtileri ve evde şeker hastalığı testi gibi durumlarda büyük bir rol oynayan insülin, vücuda yeterli olarak ihtiyacı olan şeker oranını verir. Vücutta bulunan insülin eksikliğinden dolayı, bu tedavi hastalara yapılmaktadır.
