Kripto vergisi, Ethereum, Bitcoin ve diğer elektronik varlıklara olan ilginin artmasıyla gündemde yer almaya başladı. Türkiye’de ve diğer birçok ülkelerde elektronik para olarak nitelendirilen kripto para, vatandaşlar tarafından yoğun bir ilgi görmektedir. Kripto para ile yapılan alışverişler yasal bir ödeme aracı olarak kabul edilmesede, yasa dışı olarak da değerlendirilmemektedir.
Peki kripto vergisi nedir? Kripto vergisi Ethereum, Bitcoin ve diğer varlıkların alış, satış veya takas gibi işlemlerde vergilendirilmesidir. Kripto vergisi için yapılacak düzenlemeler ve kurallar ülkelere göre değişiklik göstersede genel olarak; vergi açısından kripto varlıklar mülk olarak değerlendirilmektedir. Kripto varlıkların takas edildiğinde veya kar amacıyla alınıp, satıldığında sermaye kazancı vergisine tabi tutulur.
Bu Yazıda Neler Var?
- Kripto Vergisi Alınacak mı?
- Kripto Vergisi İçin Geçmişe Dönük İşlemler Yapılacak mı?
- Kripto Para Birimleri Nedir?
- Kripto Paranın Özellikleri Nelerdir?
- Sık Sorulan Sorular
- 1 – Kripto Vergisi Nasıl Hesaplanır?
- 2 – Kripto Para Vergisi Ne Kadar?
- 3 – Kripto Para Alıp Satmak Yasal mı?
- 4 – Kriptoya Para Yatırmak Suç mu?
Kripto Vergisi Alınacak mı?
Türkiye’nin de yer aldığı Singapur, Bulgaristan, Finlandiya, Danimarka, Kanada ve Brezilya gibi birçok ülkede sanal para olarak kabul edilen bitcoinin, vergilendirilmesi için çalışmalar başlamıştır. Türkiye’de kesin bir çalışma yapılmasada, gelir elde etmek amacıyla yapılan işlemlerde kazanılan gelirden vergi alınacağı, Gelir Vergisi Kanununda belirtilmiştir.
Yani, kripto para ile yapılan sermaye ve genel olarak yapılan işlemlerin vergiye tabi olup olmadığına bakmak için; gelir vergisi kanunlarının nitelendirmiş olduğu gelirlere bakılmalıdır. Bu gelirler; serbest meslek kazançları, ticari, ücretler, zirai, menkul sermaye iratları, gayrimenkul sermaye iratları ve diğer iratlar olarak iç yelpazesinde çeşitlendirilir.
Kripto para birimleri arasında yaygın olarak kullanılan Bitcoinin Türkiye’de gelir vergisi kanunlarına göre vergiye tabi olması için, bir varlık veya ürün olarak tanımı bulunması gerekmektedir. Bitcoin, emtia olarak kesinleştirildiğinde kripto vergisi alınacağı genel adıyla, KDV’ye tabi olacağı belirtilmiştir.
Kripto Vergisi İçin Geçmişe Dönük İşlemler Yapılacak mı?
Japonya, Rusya ve Singapur gibi ülkelerde Bitcoin, vergilendirme sağlanılması için yasal para olarak kabul edilmiştir. Bazı ülkeler dışında yasal bir kullanıma sahip olmayan Bitcoinin, kullanımı yaygın olan ülkelerde vergiye tabi tutulması için uygulamalar başlatıldı. Bununla birlikte, hukuki olarak kripto paraların netleşmesi ve belirlenmesi durumunda kripto vergisi için geçmişe dönük 5 yıllık bir vergilendirme süreci olacağı öngörülmektedir.
Kripto Para Birimleri Nedir?
Kripto para birimi olarak piyasaya sürülen, ilk sanal para birimi Bitcoin’dir. Bitcoin’inin yaygın kullanımından sonra, piyasaya 22 binden fazla birçok sanal para birimi sürülmüştür. Sanal para kullanımına göre en çok ilgi gören ve kullanılan 22 farklı para birimleri ve detayları şu şekildedir;
| İsim | Sembol | Çıkış Yılı | Kurucular |
| Bitcoin | BTC | 2009 | Satoshi Nakamoto |
| Binance Coin | BNB | 2017 | Binance |
| Cardano | ADA | 2017 | Charles Hoskinson |
| Ethereum | ETH | 2015 | Vitalik Buterin |
| XRP | XRP | 2013 | Chris Larsen ve Jed McCaleb |
| Dogecoin | DOGE | 2013 | Jackson Palmer ve Billy Markus |
| Polkadot | DOT | 2020 | Gavin Wood |
| Terra | LUNA | 2019 | Daniel Shin ve Do Kwon |
| Avalanche | AVAX | 2020 | Emin Gün Sirer, Kevin Sekniqi
ve Maofan “Ted” Yin |
| Polygon | MATIC | 2017 | Jaynti Kanani, Sandeep Nailwa,
Anurag Arjun ve Mihailo Bjelic |
| Chainlink | LINK | 2017 | Sergey Nazarov, Steve Ellis
ve Dr. Ari Juels |
| Wrapped Bitcoin | WBTC | 2019 | BitGo, Kyber Network ve Ren |
| Fantom | FTM | 2018 | Dr. Ahn Byung Ik ve Michael Kong |
| FTX Token | FTT | 2019 | Sam Bankman-Fried ve Gary Wang |
| Filecoin | FIL | 2014 | Protocol Labs and Juan Benet |
| NEAR Protocol | NEAR | 2017 | Illia Polosukhin ve Alexander Skidanov |
| MultiversE | EGLD | 2017 | Beniamin Muci, Lucian Micu ve
Lucian Todea |
| The Graph | GRT | 2018 | Yaniv Tal, Jannis Pohlmann ve
Brandon Ramirez |
| Flow | FLOW | 2019 | Roham Gharegozlou, Dieter Shirley ve
Mikhael Naayem |
| IOTA | MIOTA | 2015 | Sergey Ivancheglo, Serguei Popov,
David Sønstebø ve Dominik Schiener |
| Tether | USDT | 2014 | Jan Ludovicus van der Velde |
| Loopring | LRC | 2017 | Daniel Wang, Jay Zhou ve
Johnston Chen |
Kripto Paranın Özellikleri Nelerdir?
Dijital veya sanal para birimi olarak kabul edilen ve uzun yıllardır kullanımı varolan kripto paranın, bazı ülkelerde KDV’ si alınsada henüz Türkiye gibi büyük milletlerin de yer aldığı ülkelerde kripto vergisi alınmamaktadır. Zamanla kullanımı yaygınlaşan kripto para birimlerinin, kendi iç yelpazesinde bazı özellikleri bulunmaktadır. Bu özellikler ise;
- Şeffaflık: Tüm işlemlerin kaydedilerek herkes tarafından görülmesi.
- Merkeziyetsizlik: Devlet veya merkezi bir otorite olmadan kullanılması.
- Küresellik: Uluslararası işlemlerin gerçekleştirilebilmesi, sınırsız olması.
- Anonimlik: Gerçek kimlik oluşturmadan kullanılabilmesi.
- Güvenlik: Sahteciliği önler ve kripto paraların güvenliğini sağlar.
Sık Sorulan Sorular
Kripto vergisi ile ilgili sık sorulan sorular ve yanıtları;
1 – Kripto Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Öncelikle kripto vergisi var mı sorusuna yanıt arayanlar için; kripto vergisi vardır fakat, her ülkede yürürlüğe girmemiştir. Kripto vergisi ödenirken ise, yapılan işlem baz alınarak hesaplanır. Kripto para vergisi Türkiye 2024 yılında da henüz net bir açıklamada bulunulmamıştır.
2 – Kripto Para Vergisi Ne Kadar?
Bazı ülkelerde vergilendirilmeye tabi tutulmasada, KDV alınması için yürürlüğe giren ülkeler olmuştur. Peki, kripto para vergisi ne kadar? Kripto para vergisi, on binde 4 oranında vergi getirilmesi için karar kılınmıştır.
3 – Kripto Para Alıp Satmak Yasal mı?
Kripto paraların kullanımı, yasal olarak yürürlüğe girmesede kullanımı bir sorun teşkil etmemektedir. Bunun yanı sıra, yasaların dışında kullanılması ve ödemelerde kullanılması genel hükümlere göre doğru değildir.
4 – Kriptoya Para Yatırmak Suç mu?
Kullanım yasal olarak henüz sonuçlanmasada, sanal veya dijital para olarak kabul edilmektedir. Kripto paranın alış, satış, takas veya yatırım yapmak gibi nedenlerle kullanılması bir suç teşkil etmemektedir. Ayrıca vergisiz kripto para çekme gibi işlemlerde, KDV yürürlüğü olmayan ülkelerde yapılabilmektedir.
