Cumhurbaşkanı yardımcısı ülke yönetiminde oldukça etkili bir yöneticidir. Devlet protokolünde cumhurbaşkanından sonra ikinci sırada yer alan görev ve sorumlulukları da bu bağlamda değişen kişidir. Peki cumhurbaşkanı yardımcısı nasıl seçilir?
Cumhurbaşkanı yardımcısı görev ve yetkileri nelerdir? Bugüne kadar Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı yardımcılığını kimler yapmıştır? Öncelikle cumhurbaşkanı yardımcısı görev ve sorumluluklarını bilmek ve öğrenebilmek için cumhurbaşkanı görev ve yetkilerini bilmekte fayda vardır. Işte tüm detaylar
Bu Yazıda Neler Var?
- Cumhurbaşkanı Görev ve Yetkileri Nelerdir?
- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanları Hakkında
- Geçmişten Günümüze Cumhurbaşkanı Yardımcıları Kimlerdir?
- Cumhurbaşkanı Yardımcısı Nasıl Seçilir?
- Cumhurbaşkanı Yardımcısı Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?
- Sık Sorulan Sorular
- 1 – Tayyip Erdoğan’ın Danışmanları Kimler?
- 2 – Cumhurbaşkanlığı Protokolü Müdürü Kim?
- 3 – Recep Tayyip Erdoğan Maaşı Ne Kadar?
- 4 – Vali Maaşı Ne Kadar Oldu?
Cumhurbaşkanı Görev ve Yetkileri Nelerdir?
Bilindiği gibi cumhurbaşkanı devlet başı olarak geçmektedir. Anayasaya göre Cumhurbaşkanı 5 yıl görev yapar ve bir cumhurbaşkanı en fazla 2 kez seçilebilir. Birçok yetki cumhurbaşkanındadır. Bunların başında yürütme yetkisi gelmektedir. Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri ise şu şekildedir;
- Türkiye Cumhuriyeti’ni ve milli birliği temsil eden devlet başkanıdır.
- Anayasanın doğru bir şekilde uygulanmasını ve vatandaşların refahından sorumludur.
- Ülke hakkında iç ve dış siyaseti yönlendirecek mesajları meclise sunmakla görevlidir.
- Kanunları yayımlayarak tekrar görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunar.
- Bakanları görev yerlerine atamak ve görevlerine son vermek gibi görevleri vardır.
- Cumhurbaşkanı yardımcısı ataması ve görevine son verme işlemini yapmakla yükümlüdür.
- Kamu yöneticilerinin üst kademe olanlarının atamalarını ve görevlerine son verilmesini yapar.
- Yabancı devletlerle görüşmeleri düzenler ve yabancı ülkelere Türkiye Cumhuriyeti temsilcilerini göndermekle yükümlüdür. Ayrıca yurtdışından gelen yabancı ülkelerin temsilcilerini de ülkemize kabul eder.
- Milletlerarası antlaşmaları onaylamak yine cumhurbaşkanı görevidir.
- Milli güvenlik ile ilgili politikaları belirlemekle yükümlüdür. Ve gerekli gördüğü durumda önlemler alır.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Türk Silahlı Kuvvetleri başkomutanlığı görevinde bulunabilmektedir.
- Hastalık ve sakatlık gibi durumlarda kişilerin cezalarını hafifletme yetkisine sahiptir.
- Yürütme yetkisi ile ilgili konularda cumhurbaşkanı kararnamesi çıkarabilir.
- Kanunların uygulanması adına bu kanunlara aykırılık içermemek koşulu ile yönetmelikler çıkarabilmektedir.
- Kararname ve yönetmelikler eğer farklı bir gün belirtilmediyse resmî gazetede yayınlandığı gün yürürlüğe girer. Bunun takibi yine cumhurbaşkanı görevidir.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanları Hakkında
Türkiye Cumhuriyeti ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk 1923 yılında demokratik bir seçimle ve oy birliği ile cumhurbaşkanı olmuştur. Toplamda 15 yıl bu görevde kalmış ve dört dönem cumhurbaşkanlığı yapmıştır.
Bugüne kadar yaş sınırlaması olarak bakıldığında Mustafa Kemal Atatürk göreve geldiğinde 42 yaşındaydı ve Türkiye Cumhuriyeti en genç cumhurbaşkanı unvanını aldı. Göreve geldiğinde 69 yaşında olan fahri Korutürk ise en yaşlı cumhurbaşkanı unvanı ile anılmaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanları arasında İsmet İnönü, Mustafa Kemal Atatürk ve Celal bayar bağımsız değil partili cumhurbaşkanları olarak görev yapmışlardır. Atatürk ve İnönü hem cumhurbaşkanı hem de Cumhuriyet Halk Parti başkanı olarak görevlerine devam etmişlerdir.
Bunların arasında Celal Bayar cumhurbaşkanı olduğu yıllarda Demokrat Parti başkanlığı görevinden istifa etmiştir. Fakat cumhurbaşkanı olduğu süre boyunca parti ile bağını koparmamıştır. 1961 yılında anayasada cumhurbaşkanlarının bağımsız olması şartı getirilmiştir. bu koşul 2017 referandum ile kaldırılmıştır ve eski düzene geri dönülmüştür. Yine cumhurbaşkanları parti ile ilişikte olabilirler. Bu durumla birlikte Recep Tayyip Erdoğan dördüncü partili cumhurbaşkanı olmuştur.
Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanları içerisinde ölen en son cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’dir. 2023 yılı itibariyle yaşayan en eski cumhurbaşkanları ve vekilleri ise Abdullah Gül ve Ahmet Necdet Sezer’dir.
Geçmişten Günümüze Cumhurbaşkanı Yardımcıları Kimlerdir?
Cumhurbaşkanı yardımcısı makamı 16 Nisan 2017 yılında gerçekleştirilen anayasa değişikliği ve referandum ile belirlenmiştir. 2018 cumhurbaşkanlığı seçiminden daha sonra 9 Temmuz 2018 yılında cumhurbaşkanı göreve başlamıştır ve aynı zamanda cumhurbaşkanı yardımcısı görevi de otomatik olarak başlamıştır. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı yardımcıları kaç tane sorusunun cevabı ise 2’dir.
| Cumhurbaşkanı Yardımcısı | Görev Başlangıç Tarihi | Görev Bitiş Tarihi | Görev Süresi | Önceki Görevi |
| Fuat Oktay | 2018 | 2023 | 4 yıl | bağımsız |
| Cevdet Yılmaz | 2023 | Devam ediyor | 220 gün | 27. dönem Ak Parti Bingöl milletvekili |
Cumhurbaşkanı yardımcıları 2023 yılında Cevdet Yılmaz’dır. Eski cumhurbaşkanı yardımcıları deyince ise akla sadece 1 isim gelir. Çünkü bu makam henüz Türkiye Cumhuriyeti için yeni bir makamdır.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Nasıl Seçilir?
Milli Güvenlik Kurulu üyesi ve Yüksek Şura başkanı olan cumhurbaşkanı yardımcısı nasıl seçilmektedir? Cumhurbaşkanı kabinesi üyesi olan bu kişiler genel olarak cumhurbaşkanı tarafından atanmakta veya seçilmektedir. Aynı şekilde görevden alma yetkisi de cumhurbaşkanındadır.
Cumhurbaşkanı kendi inisiyatifinde kendine bir ya da birden fazla yardımcı seçebilmektedir. Bu süreçte eğer cumhurbaşkanlığı makamı herhangi bir sebep ile boş veya açıkta kalırsa yaş olarak en büyük cumhurbaşkanı yardımcısı vekaleten görevi devralır.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?
Öncelikle cumhurbaşkanı yardımcısı olabilmek için ilk şartlardan biri milletvekili olabilme yeterliliğine sahip olmalıdır. Bu şartları karşılayan ve cumhurbaşkanı yardımcısı olan kişilerin görev ve sorumlulukları ise şu şekildedir.;
- Cumhurbaşkanının başına gelecek herhangi olumsuz bir durumda (hastalık, yurtdışına çıkma gibi) geçici olarak cumhurbaşkanına vekalet eder. özellikle Cumhurbaşkanının tüm yetkilerini olmasa da alt yetkilerini kullanma hakkına sahiptir.
- Cumhurbaşkanlığı makamının çeşitli nedenlerden dolayı boş kalması durumunda 45 gün süre ile yeni cumhurbaşkanı seçimi yapılmaktadır. Fakat bu geçen süre içerisinde devlette herhangi olumsuz bir durumla karşılaşmamak adına cumhurbaşkanı yardımcısı cumhurbaşkanına vekalet eder ve onun alt yetkilerini kullanarak işleri yoluna koyabilmektedir.
- Kendi görevi ile ilgili olmayan bazı suçlarda yasama dokunulmazlığı ile ilgili hükümlerden yararlanabilmektedir.
- Milli güvenlik kurulu üyesi olan cumhurbaşkanı yardımcısı, cumhurbaşkanı olmadığı durumlarda Milli Güvenlik Kurulu’na başkanlık edebilmektedir.
Sık Sorulan Sorular
Cumhurbaşkanı yardımcısı birçok insanın yakından takip ettiği ve merak ettiği kişiler arasındadır gerek sorumlulukları ve görevleri gerekse Cumhurbaşkanına yakınlığından dolayı önemli bir konumda bulunan cumhurbaşkanı yardımcısı ve özellikle cumhurbaşkanı hakkında merak edilen bazı soruların yanıtları şu şekildedir.
1 – Tayyip Erdoğan’ın Danışmanları Kimler?
Türkiye Cumhurbaşkanlığı başdanışmanları;
- Ahmet Ertürk
- Ahmet Kılıçbay
- Alev Dedegil
- Ali Baransel
- Ahmet Memduh Yaşa
- Ahmet Sarp
- Ahmet Selçuk
2 – Cumhurbaşkanlığı Protokolü Müdürü Kim?
Cumhurbaşkanı protokol müdürü Alparslan Acarsoy’dur.
3 – Recep Tayyip Erdoğan Maaşı Ne Kadar?
Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne gönderilen 2024 bütçe yasa teklifi ile Cumhurbaşkanı Erdoğan yıllık brüt maaşı 2 milyon 196 bin TL’dir.
4 – Vali Maaşı Ne Kadar Oldu?
Valilerin maaşı genellikle deneyimle doğru orantılı olabilmektedir. Vali maaş ortalamalarına bakıldığında 2023 yılı ortalaması 54.500 TL’dir.
