Dede Korkut Hikayeleri karakterleri gerek çocuklar tarafından gerek ise yetişkinler tarafından bilinen ve sevilen karakterlerdir. Bu karakterler çok eski tarihlere dayanıyor olsa da geleceğe ışık tutmaya veya ilhan kaynağı olmaya devam ediyorlar. Dede Korkut Hikayeleri karakterleri veya özelliklerini daha yakından tanıyabilirsiniz.
Bu Yazıda Neler Var?
- Dede Korkut Hikayeleri Karakterleri Kimler?
- 1 – Dede Korkut Hikayeleri Karakterleri – Bamsı Beyrek
- 2 – Banu Çiçek Karakteri
- 3 – Başat
- 4 – Bayındır Han Karakteri
- 5 – Burla Hatun Karakteri
- 6 – Deli Dumrul Karakteri
- 7 – Karaca Çoban Karakteri
- 8 – Dede Korkut Hikayeleri Karakterleri Salur Kazan Han
- 9 – Uruz Bey Karakteri
- Dede Korkut Karakterleri ve Özellikleri
- Dede Korkut Hikayeleri Nedir?
- Dede Korkut Hikayeleri İsimleri Nelerdir?
- Bu Hikayelerin Özellikleri Nelerdir?
- Sık sorulan sorular
- 1 – Dede Korkut kahraman mıdır?
- 2 – Bala Hatun Dede Korkut Hikayeleri karakterlerinden biri midir?
- 3 – Dede Korkut’un diğer adı nedir?
- 4 – Tepegöz Gözünü Kim Çıkardı?
Dede Korkut Hikayeleri Karakterleri Kimler?
Bu hikayeler birbirinden farklı karakterler ile birbirinden farklı olay akışlarını da beraberinde barındırıyorlar. Her ne kadar farklı olsalar da birçok ortak yönleri de bulunmakta. Hatta bu farklı karakterleri aynı hikayeler veya olaylar içerisinde beraber görmek de mümkün.
Dede Korkut Hikayeleri karakterleri isimlerini kısaca söylemek gerekirse;
- Bamsı Beyrek
- Banu Çiçek
- Başat
- Bayındır Han
- Burla Hatun
- Deli Dumrul
- Karaca Çoban
- Salur Kazan Han
- Uruz Bey
- Uruz Er isimleri vardır. Peki dede korkut hikayeleri karakterleri özellikleri nasıldır veya hangi hikayelerde veya olaylarda bulunuyor, bakalım…
1 – Dede Korkut Hikayeleri Karakterleri – Bamsı Beyrek
Bamsı Beyrek karakteri Hem Dede Korkut Hikayelerinde hem de Azerbaycan veya bazı Altay efsanelerindeki masallarda görebileceğiniz bir Türk kahramanıdır. Ayrıca bu karakterin Bey Böyre, Bey Birye, Bey Beyrek veya Bağ Böğrek gibi takma adları vardır. Bamsı Beyrek Dede Korkut hikayelerinin baş karakteri olan Salur Kazan’ın dostudur.
Ayrıca bulunduğu Oğuz Beyleri arasında en yakışıklı 4 kişiden biri olarak bilinir. Bamsı Beyrek popüler kültürde birçok dizi veya filmde de canlandırılmıştır. Özellikle Kuruluş Osman veya Diriliş Ertuğrul dizilerinde bu karakteri görebilirsiniz. Uraz Kaygılaroğlu da Bamsı Beyrek filminde bu karakteri oynamıştır. Karakterin atının ismi ise Dengiboz’dur.
2 – Banu Çiçek Karakteri
Dede Korkut Hikayeleri Karakterleri arasında olan Bağnu mitolojik karakter olarak da bilinir. Ayrıca Bamsı Beyrek’in beşik kertmesidir. Kendisi çok güzel olmak ile çok da güçlü ve cesur bir savaşçı kadındır. İsminin anlamı ise hanımefendi veya kral karısı anlamlarına gelmektedir. Bu karakteri de Diriliş Ertuğrul dizisinde görebilirsiniz.
3 – Başat
Başat ismi akranlarında üstün manasına gelmektedir ve eski Türkçe bir isimdir. Kendisi isminin anlamını taşır. Çünkü hikayelerde, Türklerin belası Tepegöz adlı yaratığı Başat karakteri öldürmüştür. Ayrıca kendisi aslanlar tarafından büyütülmüştür. Bunun sebebi ise daha küçükken ormanda kaybolmasıdır. Bundan dolayı da yabani bir karakter olarak bilinir.
Hem yabani olan hem de ormanda hayvanlar tarafından yetiştirilen Başat kendi halkına uzak veya mesafeli yaşar. Bu karakterin Kıyan Selçuk adında bir abisi vardır ve Tepegöz tarafından öldürülmüştür. Başat karakterinin Tepegöz adlı bu yaratığı öldürmesinin sebebi de budur.
4 – Bayındır Han Karakteri
Bayındır han efsanevi bir kağandır. Ayrıca bu karakteri Bayundur Han olarak da duymanız mümkün. Dede korkut hikayeleri karakterleri arasında hanlar hanı olarak namı vardır. Bundan dolayı da düzenli olarak halkına şölenler yapar veya yiyecek içecek dağıtır. İsminin anlamı ise toplumu diri tutan, düzene koyan veya geliştiren anlamlarına gelmektedir. Kendisi kısaca liderdir.
5 – Burla Hatun Karakteri
Kendisin Türk efsanelerinde veya masallarda cesur, cengaver kadın olarak biliyoruz. Dede Korkut Hikayeleri karakterleri arasında da savaşçı ve güçlü olması ile biliyor. Yanı savaşçı kadın simgesini taşır. Ayrıca dede korkut hikayelerinde kendisinin 40 kadından oluşan bir savaşçı ordusu mevcuttur. KarakteriN, Boyu Uzun Burla Hatun gibi lakabı da vardır.
6 – Deli Dumrul Karakteri
Kendisi Dunrul, Tungrul, Dumrul Han veya Dumrul Bey olarak da bilinir. Dede Korkut Hikayeleri karakterleri arasında en çok bilinen kişiliklerdendir. Sebebi ise Tanrıyı kızdırması ve emrini yerine getirmemesidir. Tanrının kızması için Azrail Deli Dumrul’a gelir ve canını vermez. Kendi canı yerine başkasının canını almasına ister ve anne babasına canlarını feda etmelerini ister. Anne babası bunu kabul etmez.
Karısı ise kendi canını düşünmeden feda eder ve ölür. Deli Dumrul ise tanrıya karısını öldürmemesi için yalvarır ancak karısı ölür. Hikaye içerisinde genel olarak karısının fedakarlığı işlenir. Ayrıca bu hikayelerde Deli Dumrul’un su akmayan dereye köprü kurması da konu olur. Ayrıca burada geçen bir söz Türklerde deyim olarak kullanılmaktadır.
7 – Karaca Çoban Karakteri
Dede Korkut Hikayeleri karakterleri içerisinde hem üst sınıf hem de alt sınıfa mensup kahramanlar bulunmaktadır. Karaca çoban üst sınıfa mensup olmasına rağmen bu mirasa sırtını döner ve işçi sınıfını savunur. Vatanı için de büyük mücadeleler vermiştir. Ayrıca Karaca Çoban kahramanı sadakati, cesareti ve yiğitliği ile bilinmektedir.
8 – Dede Korkut Hikayeleri Karakterleri Salur Kazan Han
Kazan Han Oğuz yiğitlerinin başında yer alır. Bu Dede Korkut Hikayeleri karakterleri özelliklerinde Kazan Han’ın kahramanlığı, yiğitliği veya cesurluğu ön plana çıkmaktadır. Ayrıca kendisi iyi bir evlat, iyi bir eş ve iyi bir vatanseverdir. Salur Kazan Han karakteri genel olarak Dede Korkut hikayelerinin baş kahramanıdır. Kendisi Salur yöresindendir.
9 – Uruz Bey Karakteri
Kendisi Dede Korkut Hikayelerinde tipik bir Oğuz Türküdür. Ama aynı zamanda dürüst, cesur ve boyun eğmeyen bir savaşçıdır. Hikayelerde babasını kurtarması ile bilinir. Ayrıca annesine de oldukça düşkün bir kahraman profili vardır.
Dede Korkut Karakterleri ve Özellikleri
Dede Korkut Hikayeleri karakterleri için bir inceleme yapıldığında her birinin çarpıcı özellikleri veya yetenekleri olduğunu görebilirsiniz. Zaman zaman karakterlerin ağırlıkları değişse de aslında her karakterin bir olay örgüsü veya kilit noktaları mevcuttur. Yeni nesil için bu kahramanların özelliklerini kısaca betimleyecek olursak…
Karakter | Özellikleri |
Salur Kazan Han | Güçlü olan ve saygı duyulan Başbuğ |
Banu Çiçek | Destanda bulunan en mükemmel kadın figür |
Bamsı Beyrek | Salur Kazan’ın en yakın arkadaşı, güvenilir |
Başat | Yabani, savaşçı veya intikamcı |
Bayındır Han | Vatansever lider |
Burla Hatun | Cesur ve cengaver kadın karakter |
Deli Dumrul | Korkusuz, pervasız, hoyrat veya |
Karaca Çoban | Yiğit ve cesaretli |
Uruz Bey | Dürüst ve cesur savaşçı |
Tepegöz | Tek gözlü dev |
Dede Korkut Hikayeleri Nedir?
Bu hikayeler 15. Yüzyıl zamanlarında anonim şeklinde yazılmışlardır. Bu hikayeler tam olarak 12 tanedir ve birbirinden farklı karakterleri içerisinde barındırır. Bu Dede Korkut Hikayeleri isimli eser Türk edebiyatında önemli bir yerdedir. Çünkü genel konusu ilk Türkler, oğuzlar ve onların verdiği mücadelelerdir.
Ayrıca bu değerli eserin bir diğer özelliği ise UNESCO’nun Dünya Somut Olmayan Kültür Mirası Temsili Listesi’nde yer almasıdır. Oğuz Türkleri her ne kadar 24 boydan oluşsa da kitapta 12 tanesi mevcuttur. Eserde verilen mücadeleler, töreler, yaşanılan aşklar veya gelenekler epik bir dil ile anlatılmıştır.
Dede Korkut Hikayeleri İsimleri Nelerdir?
Dede Korkut Hikayeleri karakterleri kadar bu hikayelerin isimleri de çok merak ediliyor. Bunlar;
- Drse Han Oğlu Boğaç Han Hikayesi
- Salur Kazan’ın Evinin Yağmalanması Hikayesi
- Kam Büre Beg Oğlu Bamsi Beyrek Hikayesi
- Kazan Bey’in Oğlu Uruz Bey’in Tutsak Olması Hikayesi
- Koca Duha Oğlu Deli Dumrul Hikayesi
- Kanlı Koca Oğlu Kan Turalı Hikayesi
Devamında ise;
- Kazıcık Koca Oğlu Yiğenek Hikayesi
- Basat’ın Tepegözü Öldürmesi Hikayesi
- Begil Oğlu Emren’in Hikayesi
- Uşun Koca Oğlu Seyrek Hikayesi
- Salur Kazan’ın Tutsak Olup Oğlu Uruz’un Çıkardığı Hikayesi
- İç Oğuz Dış Oğuz Asi Olup Beyrek’in Öldürülme Hikayesi bulunmaktadır.
Bu Hikayelerin Özellikleri Nelerdir?
Bu hikayeleri ve karakterleri diğerlerinden ayıran pek çok özellik vardır. Bunlar;
- Hikayede hem gerçek hem de olağanüstü olaylar var
- Dede korkut diye bilinen kişi bir halk ozanıdır
- İçerisinde nazım veya nesrin bulunuyor
- Bu eser Azeri Türkçesi ile yazılmıştır
- Genel olarak yiğitlik algısı anlatılıyor
- İçerisinde 12 eser ve bir ön söz bulunmakta.
Sık sorulan sorular
Dede Korkut Hikayeleri karakterleri veya direkt olarak hikaye içerikleri çok eski zamanlara dayanması nedeni ile çok ünlü ve değerliler. Nasıl ki Yunanlılarda belli başlı efsaneler var ise Türk tarihinde de Dede Korkut Hikayeleri veya destanları vardır. Bu değerden dolayı da merak edilen pek çok yanları olabiliyor.
1 – Dede Korkut kahraman mıdır?
Hikayelerin yazarı olan dede korkut anonim bir halk ozanıdır. Yani kim olduğu biraz meçhul. Ama şunu söylemek gerekirse bu hikayeler tam olarak halkın yansıttığı gerçeklerdir. Çünkü yazar direkt olarak halktan biridir.
2 – Bala Hatun Dede Korkut Hikayeleri karakterlerinden biri midir?
Bala hatun karakteri dedi korkut hikayelerinde Osman Bey’in karısı, Alaeddin Bey’in annesi ayrıca Şeyh Edebali’nin de kızı olarak biliniyor.
3 – Dede Korkut’un diğer adı nedir?
Herkesin bildiği Dede Korkut’un diğer bir ismi Korkut Ata’dır.
4 – Tepegöz Gözünü Kim Çıkardı?
Hikayelerde görülen Tepegöz devinin gözünü Başat karakteri çıkarır ve aynı zamanda bu devi intikam yüzünden öldürür.